ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଶ୍ରମ ଓ ନିୟୋଜନ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଗତ ଅଗଷ୍ଟ ୨୪ ତାରିଖରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଇ-ଶ୍ରମ ପୋର୍ଟାଲରେ ଏବେ ଦେଶର ଶ୍ରମିକମାନେ ନିଜର ନାମ ପଂଜୀକରଣ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି କ୍ରମରେ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକେ ସର୍ବାଧିକ ସାମିଲ ହୋଇଛନ୍ତି। ଏହି ପୋର୍ଟାଲ ଶୁଭାରମ୍ଭ ହେବା ଠାରୁ ଅକ୍ଟୋବର ୧୭ ତାରିଖ ସକାଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୪ କୋଟି ୧୭ ଲକ୍ଷ ଅସଂଗଠିତ କ୍ଷେତ୍ରର ଶ୍ରମିକ ପଂଜୀକରଣ କରିସାରିଛନ୍ତି। ଏଥିରୁ ଓଡ଼ିଶାରୁ ଅଛନ୍ତି ୮୮ ଲକ୍ଷ ୩୫ ହଜାର ୫୭୨ ଜଣ ଶ୍ରମିକ। ଶ୍ରମ ଏବଂ ନିୟୋଜନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭୂପେନ୍ଦର ଯାଦବ ଏହା କହିଛନ୍ତି। ଲୋକେ ରାତି ପାହିଲା ପରେ ଇ-ଶ୍ରମ କାର୍ଡ ପାଇବା ପାଇଁ ଅନ୍ଲାଇନ୍ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ଧାଡ଼ି ଲଗାଇଛନ୍ତି। ଦିନ ସମୟରେ ଯେତେବେଳେ ୟୁଜର୍ସ ଅଧିକ ହେଉଛନ୍ତି, ସେହି ସମୟରେ ୱେବସାଇଟ କାମ କରୁ ନାହିଁ। ତେଣୁ ଲୋକେ ରାତି ୧୨ ଟା ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଇ-ଶ୍ରମ କାର୍ଡ ପାଇଁ ଜଗି ରହୁଛନ୍ତି।
ମାତ୍ର ୫୨ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶାରୁ ଏତେ ପରିମାଣରେ ଶ୍ରମିକ ନାମ ପଂଜୀକରଣ କରିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିଛି ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଇ ପାରେ। ପ୍ରଥମତଃ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକେ ଅଳସୁଆ ଓ ଦ୍ୱିତୀୟତଃ ସରକାରୀ ଯୋଜନାରୁ ଉପକୃତ ପାଇବା ପାଇଁ ଆଶା। ଗତ ବର୍ଷ ଯେତେବେଳେ କରୋନା ସଂକ୍ରମଣ ପାଇଁ ଦେଶରେ ଲକ୍ଡାଉନ୍ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଥିଲା, ସେହି ସମୟରେ କାମ-ଧନ୍ଦା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଲୋକେ ଇଚ୍ଛା କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବାହାରକୁ କାମ କରିବା ପାଇଁ ଯାଇ ପାରି ନଥିଲେ। ଏହି ସଂକଟ ସମୟରେ ଉଭୟ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ବିପିଏଲ୍ ପରିବାରକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସହାୟତା ଯୋଗାଇ ଦେଇଥିଲେ। ନିର୍ମାଣ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ୧୫୦୦ ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ଦେଇଥିଲେ।
ସରକାରୀ ଯୋଜନାରୁ ମିଳିବ ଲାଭ
ପୂର୍ବରୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଇ-ଶ୍ରମ ପୋର୍ଟାଲରେ ପଞ୍ଜୀକରଣ କରିଥିବା ଅସଂଗଠିତ କ୍ଷେତ୍ରର ଶ୍ରମିକମାନେ ସହଜରେ ସରକାରୀ ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକର ଲାଭ ପାଇପାରିବେ। ଏହାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ରାଜ୍ୟର ଶ୍ରମିକମାନେ ନାମ ପଂଜୀକରଣ କରିଛନ୍ତି। ତେବେ ଦେଶର ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ତୁଳନାରେ ଓଡ଼ିଶାରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ପଂଜୀକରଣ କରିବାର ଅର୍ଥ ହେଲା, ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଶ୍ରମିକ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକ ସଂଖ୍ୟା ଅଧିକ। କିନ୍ତୁ ରାଜ୍ୟରେ କାମ-ଧନ୍ଦାର ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ବାହାର ରାଜ୍ୟକୁ ଦାଦନ ଯିବାକୁ ପଡୁଛି। ଗତବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ଯେତେବେଳେ ଲକ୍ଡାଉନ୍-୧ ଆରମ୍ଭ ହେଲା, ସେହି ସମୟରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପ୍ରବାସୀ ଓଡ଼ିଆ ଘରକୁ ଫେରିଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ ଆମେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଥିଲେ ଯେ, ଆମେ କେତେ ବିକାଶ କରିଛେ, ତାହା ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା।
ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ
ନିର୍ମାଣ, ବସ୍ତ୍ର ଉତ୍ପାଦନ, ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ, ଗିଗ୍ ଓ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ କାମ, ଉଠାଦୋକାନୀ, ଘରୋଇ କର୍ମଜୀବୀ, କୃଷି ଏବଂ ଆନୁସଙ୍ଗିକ କ୍ଷେତ୍ର, ପରିବହନ କ୍ଷେତ୍ର ଆଦି ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରର ଶ୍ରମିକମାନେ ଇ-ଶ୍ରମ ପୋର୍ଟାଲରେ ସେମାନଙ୍କର ନାମ ପଞ୍ଜୀକରଣ କରିଛନ୍ତି। ପଂଜୀକରଣ କରିଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଅଛନ୍ତି। ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସମେତ ଅସଂଗଠିତ କ୍ଷେତ୍ରର ସମସ୍ତ ଶ୍ରମିକ ଇ-ଶ୍ରମ ପୋର୍ଟାଲରେ ପଞ୍ଜୀକରଣ କରିବା ଜରିଆରେ ସରକାରଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତି ଆଧାରିତ ଯୋଜନାର ଲାଭ ପାଇବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।
ଓଡ଼ିଶାରୁ ସର୍ବାଧିକ ପଂଜୀକରଣ
କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଶ୍ରୀ ଯାଦବଙ୍କ ଅନୁସାରେ ୫୦.୦୨ ପ୍ରତିଶତ ହିତାଧିକାରୀ ମହିଳା ଏବଂ ୪୯.୯୮ ପ୍ରତିଶତ ହିତାଧିକାରୀ ପୁରୁଷ। ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଛୁଆ ବର୍ଗରୁ ୪୩ ପ୍ରତିଶତ, ସାଧାରଣ ବର୍ଗରୁ ୨୭ ପ୍ରତିଶତ, ଅନୁସୂଚିତ ଜାତିରୁ ୨୩ ପ୍ରତିଶତ ଓ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ବର୍ଗରୁ ୭ ପ୍ରତିଶତ ଶ୍ରମିକ ପଞ୍ଜୀକରଣ କରିଛନ୍ତି। ଓଡ଼ିଶା ସବୁଠୁ ଆଗରେ ରହିଥିବା ବେଳେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ବିହାର ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ପଛକୁ ପଛ ରହିଛନ୍ତି। ନିମ୍ନ ଗ୍ରାଫରେ ଏହାର ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ତେବେ ଛୋଟ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ପ୍ରଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରମିକ ପଞ୍ଜୀକରଣ ସଂଖ୍ୟା ଉତ୍ସାହଜନକ ରହିଛି।
ସହଜ ପଂଜୀକରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା
ପଞ୍ଜୀକରଣ କରିଥିବା ୬୫.୬୮ ପ୍ରତିଶତ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ବୟସ ୧୬ରୁ ୪୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏବଂ ୩୪.୩୨ ପ୍ରତିଶତ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ବୟସ ୪୦ ବର୍ଷ କିମ୍ବା ତଦୁର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ରହିଛି। ଇ-ଶ୍ରମ ମୋବାଇଲ ଆପ୍ଲିକେସନ କିମ୍ବା ୱେବସାଇଟ ମାଧ୍ୟମରେ ଶ୍ରମିକମାନେ ନିଜେ ଅନଲାଇନରେ ପଞ୍ଜୀକରଣ କରିପାରିବେ। ଜନ ସେବା କେନ୍ଦ୍ର, ରାଜ୍ୟ ସେବା କେନ୍ଦ୍ର, ଶ୍ରମ ସୁବିଧା କେନ୍ଦ୍ର, ର୍ନିଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଡାକ ଘରେ ଥିବା ଡାକ ବିଭାଗର ଡିଜିଟାଲ ସେବା କେନ୍ଦ୍ରକୁ ଯାଇ ଏହି ପୋର୍ଟାଲରେ ନିଜର ପଞ୍ଜୀକରଣ କରାଇପାରିବେ। ଇ-ଶ୍ରମ ପୋର୍ଟାଲରେ ପଞ୍ଜିକୃତ ହୋଇଥିବା ଶ୍ରମିକ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କଲେ ତାଙ୍କର ନିକଟ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନେ ୨ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର ବୀମା ରାଶି ପାଇବେଯ ଆଂଶିକ ଅକ୍ଷମତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ୧ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର ସହାୟତା ମିଳିବ।
