ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଦେଶରେ ନ୍ୟାୟିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ଭାରତରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ତରରେ ଏସ୍ଡିଜେଏମ୍, ଜିଲ୍ଲାସ୍ତରରେ ଅଦାଲତ, ରାଜ୍ୟସ୍ତରରେ ହାଇକୋର୍ଟ ଓ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ସୁପ୍ରିମ୍କୋର୍ଟ ରହିଛି । ଏତଦ୍ ବ୍ୟତୀତ ଦେଶରେ ଭିଜିଲାନ୍ସ କୋର୍ଟ, ପୋକ୍ସୋ କୋର୍ଟ ଓ ସିବିଆଇ କୋର୍ଟ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ରାଜ୍ୟରେ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ନ୍ୟାୟିକ ସଂସ୍ଥା ମଧ୍ୟରୁ ହାଇକୋର୍ଟ ହେଉଛି ଶ୍ରେଷ୍ଠ । ତଳ କୋର୍ଟରେ ଯେତେବେଳେ ମାମଲାର ସମାଧାନ ହୋଇ ନଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଏହା ହାଇକୋର୍ଟରେ ପହଞ୍ଚିଥାଏ । ହାଇକୋର୍ଟରେ ଅଧିକାଂଶ ମାମଲାର ସମାଧାନ ହୋଇଯାଇଥାଏ । କ୍ୱଚିତ୍ ମାମଲା ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଅଥବା ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇଥାଏ ।
ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ ପୁଣି ଥରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାୟ ଶୁଣାଇଛନ୍ତି । ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ଏହି ରାୟକୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବେ ଲାଗୁ କରନ୍ତି, ତାହେଲେ ଧନୀଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କୁ ଆଘାତ ଦେଇପାରେ । କାରଣ ହାଇକୋର୍ଟ ଏକାଧିକ ଜମି କିଣିବା ଉପରେ ରୋକ ଲଗାଇଛନ୍ତି । ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଯେକୌଣସି ଉନ୍ନୟନ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଠାରୁ କେବଳ ଗୋଟିଏ ପ୍ଲଟ ନେଇପାରିବେ । ଏଥି ପାଇଁ ଗୃହ ଓ ନଗର ଉନ୍ନୟନ ବିଭାଗର ନିୟମ କଡ଼ାକଡ଼ି ହେବା ଦରକାର । ଏହି ନିୟମକୁ ସମସ୍ତ ଉନ୍ନୟନ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି । ଜଷ୍ଟିସ ବିଶ୍ୱନାଥ ରଥଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏକ ବାଣିଜ୍ୟିକ ପ୍ଲଟ ଥାଇ ଅନ୍ୟ ଏକ ଆବାସିକ ପ୍ଲଟ ନେବାକୁ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଆବେଦନ କରିଥିଲେ, ହାଇକୋର୍ଟ ଏହାକୁ ଅଗ୍ରାହ୍ୟ କରି ରଦ୍ଦ କରିଦେଇଛନ୍ତି ।
ପଇସାବାଲାଙ୍କୁ ଝଟକା
ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଆମ ସମାଜରେ ତାରତମ୍ୟ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । କିଛି ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ନିଜସ୍ୱ ଜମି ନଥବାରୁ ସରକାରୀ ଜମିରେ ମାଟି, କୁଡିଆ, ଚାଳ ଓ ଛପର ଘର କରି ରୁହନ୍ତି । ଅନ୍ୟପଟରେ ଆଉ ଏକ ପ୍ରକାର ଧନୀ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ପ୍ରବଳ ଟଙ୍କା ଥିବାରୁ ସେମାନେ ନିଜ ଜନ୍ମଭୂମି, ଜିଲ୍ଲା ସଦରମହକୁମା ଓ ରାଜଧାନୀ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ଘରଦ୍ୱାର କରନ୍ତି । ସିଡିପିଓ, ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନଙ୍କର ହାରାହାରି ୩ରୁ୫ଟି ପ୍ଲଟ ଓ ଏକାଧିକ କୋଠା ରହୁଛି । ପ୍ଲଟ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ହାଇକୋର୍ଟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାୟ ଶୁଣାଇଲା ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଶକ୍ତ ଝଟକା ମିଳିଛି ।
କରୋନା ଓ ପୁରୀ ରଥଯାତ୍ରା
କୋଭିଡ ସମୟରେ ୨୦୨୦ ମସିହାରେ ହାଇକୋର୍ଟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାୟ ଶୁଣାଇଥିଲେ । କରୋନା ଭୂତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ ବ୍ୟାପୁଥିବା ସମୟରେ ପୁରୀ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ସମେତ ରାଜ୍ୟର ଅନ୍ୟ ମନ୍ଦିରରେ ସାଧାରଣ ଦର୍ଶନ ବନ୍ଦ ଥିଲ । ଏହି ନିୟମକୁ ଚାଲେଞ୍ଜ କରି ପୁରୀର ତ୍ରିଲୋଚନ ରଥ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ୱାରସ୍ଥ ହୋଇ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଜାରି କରିଥିବା ନୟମାବଳୀ ଅନୁସାରେ ଧର୍ମାନୁଷ୍ଠାନ ଖୋଲା ରଖାଯାଇପାରିବ । କିନ୍ତୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର କେନ୍ଦ୍ରର ନିୟମାବଳୀ ଉଲ୍ଲଂଘନ କରିଥିବା ଦର୍ଶାଇଥିଲେ । ତେବେ ଏବାବଦରେ ହାଇକୋର୍ଟ କହିଥିଲେ ମନ୍ଦିର ଖୋଲିବା ନେଇ ସରକାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବେ । ସେହିପରି ପୁରୀ ରଥାଯାତ୍ରା ଆୟୋଜନ ନେଇ ହାଇକୋର୍ଟରେ ସମାଧାନ ହୋଇ ନପାରିବାରୁ ଏହା ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ପହଞ୍ଚି ଥିଲା । ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କରୋନାର ପ୍ରକୋପ ନେଇ ରଥଯାତ୍ରାକୁ ଅନୁମତି ପ୍ରଦାନ କରି ନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଅନେକ ସଂଗଠନ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଦେଶର ପୁନଃ ବିଚାର କରିବା ଓ ଆଂଶସକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଅନୁମତି ଦେବା ପାଇଁ ପିଟିସନ ଦାଖଲ କରାଯିବା ପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଅବକାଶକାଳୀନ ଖଣ୍ଡପୀଠ ବିନା ଭକ୍ତରେ ତଥା ୧୨ଟି ସର୍ତ୍ତ ସହିତ କେବଳ ପୁରୀରେ ରଥଯାତ୍ରା ପାଇଁ ଅନୁମତି ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ଏହି ରାୟ ପରେ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ରଥଯାତ୍ରାକୁ ନେଇ ଲାଗି ରହିଥିବା ଆଶଙ୍କା ଓ ସଂଶୟ ଦୂର ହୋଇପାରିଥିଲା ।
ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ
ଭାରତ ସରକାର ରାଜି ହେଲା ପରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ହାଇକୋର୍ଟ ୧୯୪୮ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୨୬ ତାରିଖରେ ଉଦ୍ଘାଟନ ହୋଇଥିଲା । କଟକରେ ହାଇକୋର୍ଟ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ କାଳରେ ଏହା ବିହାରର ପାଟଣା ହାଇକୋର୍ଟର ଏକ ଅଂଶବିଶେଷ ଥିଲା । ଏହାରି ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ ୭୫ ବର୍ଷରେ ପାଦ ଥାପି ସାରିଛି ଏବଂ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାୟ ଶୁଣାଇଛି । ହାଇକୋର୍ଟ ଅନେକ ସମୟରେ କିଛି ଐତିହାସିକ ରାୟ ଶୁଣାଣି କରି ଦେଶରେ ଚର୍ଚ୍ଚାର ପରିସରକୁ ମଧ୍ୟ ଆସିଛନ୍ତି । ତେବେ ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟରେ ୯ ଆଡିସିନାଲ ସମେତ ମୋଟ ୩୩ ଜଣ ବିଚାରପତି ଅଛନ୍ତି । ଏଥିରେ ୨୪ ଜଣ ସ୍ଥାୟୀ ବିଚାରପତି ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି । ଏପ୍ରିଲ ୨୯ ତାରିଖ ସୁଦ୍ଧା ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟରେ ମୋଟ ୧,୫୦,୯୮୭ଟି ମାମଲା ବିଚାରାଧୀନ ରହିଛି ।
