ଭୁବନେଶ୍ୱର: ମେ’ ୧ ତାରିଖରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଦିବସ ପାଳନ ହୋଇ ଆସୁଛି। ଶ୍ରମିକଙ୍କ କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଉଛି। ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ଓ କାନାଡାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଶ୍ରମିକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଯୋଗୁଁ ଶ୍ରମିକ ଦିବସ ପାଳନ ହେଉଛି। ୧୮୮୬ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ କାମ ଦୈନିକ ୮ ଘଣ୍ଟା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ କରିବା ପାଇଁ ଦାବି ହୋଇଥିଲା। ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଅଧିକାର ପାଇଁ ଯେଉଁ ଦେଶରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ସେଠାରେ ଏବେ ଶ୍ରମିକ ସଂଖ୍ୟା ବହୁତ କମ୍। ଯଦିଓ ସେଠାରେ ଶ୍ରମିକ ଅଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ପୂରା ଅଧିକାର ମିଳିପାରୁଛି। ଆମ ଦେଶ ଭଳି ବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ଶ୍ରମିକମାନେ ହଟହଟା ହେଉନାହାନ୍ତି। ବିଦେଶରେ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଆତ୍ମସମ୍ମାନ ରହିଛି।
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଭଳି ଏଥର ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶ୍ରମିକ ଦିବସ ପାଳିତ ହୋଇଛି। ମନ୍ତ୍ରୀ, ନେତା, ଅଧିକାରୀ ଶ୍ରମିକ ଦିବସର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ ବିଷୟରେ ଭାଷଣବାଜି କରିଛନ୍ତି। ଓଡ଼ିଶାରେ ବି ଏହି ଅବସରରେ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଛି। ସଭା ସମିତିରେ ଅନେକ ଶ୍ରମିକ କଲ୍ୟାଣ ଯୋଜନା ବାବଦରେ ଘୋଷଣା ହୋଇଛି। ହେଲେ ପ୍ରକୃତରେ କେତେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ, ତା’ର ତଦାରଖ ହୋଇପାରେନାହିଁ। ରାଜ୍ୟରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶ୍ରମିକ ଆଜି ବହୁ ମୌଳିକ ସୁବିଧାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହୋଇରହିଛନ୍ତି। ଅନିଶ୍ଚିତ ରୋଜଗାର ସାଙ୍ଗକୁ ମୌଳିକ ସୁବିଧା ପାଉନଥିବାରୁ ବହୁ ଶ୍ରମିକ ଆଜି ହନ୍ତସନ୍ତ ହେଉଛନ୍ତି। ମୁଣ୍ଡ ଗୁଞ୍ଜିବା ପାଇଁ ଅନେକ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଉପରେ ଛପର ବି ନାହିଁ। ସେହିପରି ଦିନକୁ ଦୁଇ ବେଳା ପେଟ ପୂରା ଖାଇବାକୁ ମଧ୍ୟ ପାଉ ନାହାନ୍ତି ଅନେକ ଶ୍ରମିକ। ଶିକ୍ଷା ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ସ୍ୱପ୍ନ ଭଳି ଲାଗୁଛି। ରାଜଧାନୀରେ ବହୁ ପିଲା ବଡ଼ଲୋକଙ୍କ ଘରେ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ ଭାବେ ପାଇଟି କରୁଛନ୍ତି। ଅନେକ ପିଲା ରାଜରାସ୍ତାରେ ଜରି ଗୋଟାଉଥିବା ଚିତ୍ର ବି ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି।
ପ୍ରବାସୀ ଓଡ଼ିଆ ଶ୍ରମିକ ସଂଖ୍ୟା ୨୦ ଲକ୍ଷ
ଓଡ଼ିଶାରୁ ୨୦ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଶ୍ରମିକ ବାହାର ରାଜ୍ୟରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ୨୦୨୦ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଦେଶରେ ଯେତେବେଳେ ଲକ୍ଡାଉନ୍ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ସେହି ସମୟରେ ଏହା ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା। ଲକ୍ଡାଉନ୍ ହେବାର ପ୍ରାଥମିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଯେତେବେଳେ ଟ୍ରେନ୍ ଚଳାଚଳ ବାତିଲ ହୋଇଗଲା, ପ୍ରବାସୀ ଓଡ଼ିଆମାନେ ହଜାର ହଜାର କିଲୋମିଟର ଦୂରରୁ ନିଜସ୍ୱ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଘରକୁ ବାହୁଡିଥିଲେ। ଚେନ୍ନାଇରୁ ଜଳପଥରେ ଗଂଜାମର ଶତାଧିକ ଶ୍ରମିକ ଆସିଥିଲେ। ସେହିପରି ଚାଲିଚାଲି ଶ୍ରମିକମାନେ ଅଖିଆପିଆ ଟାଣ ଖରାରେ ଘରକୁ ଫେରୁଥିଲେ। ଗୁଜରାଟ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ତେଲେଙ୍ଗାନା, ତାମିଲନାଡୁ, କେରଳ, ଛତିଶଗଡ଼, ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଆଦି ରାଜ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଶ୍ରମିକମାନେ କାମ କରି ପେଟପୋଷନ୍ତି। ଆମ ରାଜ୍ୟରେ କାମଧନ୍ଦାର ଅଭାବ କାରଣରୁ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କୁ ବାହାର ରାଜ୍ୟକୁ ଯିବାକୁ ପଡୁଛି। କଳାହାଣ୍ଡି, ନୂଆପଡ଼ା, ସୋନପୁର, ବଲାଙ୍ଗୀର, ଖୋର୍ଦ୍ଧା, ଗଂଜାମ ଜିଲ୍ଲାରୁ ଅଧିକ ଦାଦନ ଶ୍ରମିକ ବାହାର ରାଜ୍ୟରେ ଖଟୁଛନ୍ତି।
ବାହାରେ ଓଡ଼ିଆ ନିର୍ଯାତିତ
ବାହାର ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରବାସୀ ଓଡ଼ିଆମାାନେ ନିର୍ଯ୍ୟାତନାର ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି। ସେଠାକାର ମାଲିକମାନଙ୍କର ଦ୍ୱାରା ଉଭୟ ଶାରିରୀକ ଓ ମାନସିକ ଭାବେ ନିର୍ଯାତନାର ଶିକାର ହୋଇଥାନ୍ତି। ତେଲେଙ୍ଗାନା, ତାମିଲନାଡୁ ଓ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ଇଟାଭାଟିରେ ଓଡ଼ିଆ ମହିଳାମାନେ ଅଧିକ ନିର୍ଯାତିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି। ନିର୍ଯାତନା ସେତିକିରେ ଅଟକି ଯାଏ ନାହିଁ, ପ୍ରବାସୀ ଓଡ଼ିଆ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା ମଧ୍ୟ କରାଯାଉଛି। ପରିଶ୍ରମର ପାରିଶ୍ରମିକ ମଧ୍ୟ ମିଳି ନଥାଏ। ଦାବି ଜଣାଇଲେ ଆକ୍ରମଣ ଶିକାର ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ଗଣମାଧ୍ୟମର ଖବର ଅନୁସାରେ ପ୍ରତିଟି ମୁହୁର୍ତ୍ତରେ ଓଡ଼ିଆ ଶ୍ରମିକ ବାହାର ରାଜ୍ୟରେ କଷ୍ଟ ଅନୁଭବ କରିଥାଏ। ଆମ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ସବୁ ଜାଣି ଅଜଣା ହୋଇଯାଏ। କିନ୍ତୁ ସରକାରଙ୍କୁ ଜାଣିବାକୁ ହେବ ଯେ, ଏହି ରାଜ୍ୟରେ କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା। ମୌର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧରେ ବିଜୟ ଲାଭ କରିଥିଲେ ବି ଲକ୍ଷାଧିକ ଲୋକଙ୍କର ମୃତଦେହ ଦେଖି ହତାଶ ହୋଇଯାଇଥିଲେ। ଅସ୍ତ୍ର ପରିତ୍ୟାଗ କରିଦେଇଥିଲେ। ଭାବିନେଇଥିଲେ ଯେ ରକ୍ତପାତରେ ବିଜୟ, ପ୍ରକୃତ ବିଜୟ ନୁହେଁ। କାରଣ ମନୁଷ୍ୟର ହୃଦୟକୁ ଜିତିପାରିଲେ ତାହା ହିଁ ବିଜୟ। ପ୍ରସଙ୍ଗକ୍ରମେ ରାଜ୍ୟବାସୀ ଭୋଟ ଦେଇ ଏକ ନର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦଳକୁ ୨୨ ବର୍ଷ ହେବ କ୍ଷମତାର ଆସନରେ ବସାଇଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ସରକାର ଯଦି ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ କାମ ଦେଇପାରନ୍ତେ, ତାହାଲେ ଜନତାଙ୍କ ଦୁଃଖ ଦୂର ହୋଇପାରନ୍ତା।
ଓଡ଼ିଶାରେ କାମର ଅଭାବ
ଆମ ରାଜ୍ୟ ସରକାର କହୁଛନ୍ତି ଶ୍ରମିକମାନେ ଯେଉଁଠି ବି ଯାଇକି କାମ କରିପାରିବେ। ଯେପରିକି ଓଡ଼ିଶାର ଶ୍ରମିକ ବାହାରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ଅପରପକ୍ଷେ ବାହାର ରାଜ୍ୟରୁ ମଧ୍ୟ ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଆସି କାମଧନ୍ଦା କରି ଚଳୁଛନ୍ତି। ଓଡ଼ିଶାର କୋଇଲା ଓ ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଣଓଡ଼ିଆ ଶ୍ରମିକମାନେ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ସ୍ଥାନରେ ବିହାର ଓ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ଶ୍ରମିକମାନେ ଅଧିକ କାମ କରୁଥିବା ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହେଉଛି। ଆମ ସରକାର କେବେ ନିଜକୁ ପରଖି ନାହାନ୍ତି ଯେ, ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ବାହାର ରାଜ୍ୟର ଶ୍ରମିକ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ଓ ବାହାର ରାଜ୍ୟକୁ ଆମ ରାଜ୍ୟରୁ କେତେ ଶ୍ରମିକ ଯାଇ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ଆମ ରାଜ୍ୟର ଯୁବପିଢ଼ି କାମଧନ୍ଦା ନ ପାଇବାରୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ବାହାରକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଗୋଟିଏ ଦଳ କ୍ଷମତାରେ ୨୨ ବର୍ଷ ରହିବା ପରେ ବହୁତ କିଛି ବିକାଶ କରାଯାଇପାରିବ। ପଡୋଶୀ ଛତିଶଗଡ଼, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଓ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ନୂଆ ରାଜ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ବି ସେମାନେ ଆମଠାରୁ ବହୁତ ବିକଶିତ।
