ଭୁବନେଶ୍ୱର: ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ରାଜ୍ୟର ତାପମାତ୍ରା ୪୧ ଡିଗ୍ରି ଟପିଛି। ଦିନ ୧୦ଟା ପରଠାରୁ ଅପରାହ୍ନ ୪ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଟାଣ ଖରା ହେଉଛି। ପଶ୍ଚିବ ଓଡ଼ିଶାରେ ପ୍ରବଳ ଖରା ହେଉଛି। ଘରୁ ବାହାରିବା ମୁସ୍କିଲ ହୋଇପଡୁଛି। ଭାରତୀୟ ପାଣିପାଗ ବିଭାଗର ଭୁବନେଶ୍ୱରସ୍ଥିତ ଆଞ୍ଚଳିକ ପାଣିପାଗ ବିଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ର ତରଫରୁ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ତାପମାତ୍ରା ଆହୁରି ବଢ଼ିବ। ଚୈତ୍ର ମାସ ଅଧା ହୋଇ ନଥିବା ବେଳେ ବୈଶାଖ ଓ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ମାସରେ ଖରା ଆହୁରି ତତାଇବ। ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବତାଙ୍କର ପ୍ରଖର କିରଣରେ ଜନତା ଛଟପଟ ହେବ। ସବୁଜ ବଳୟ ଶୁଖିବ। ବଣଜଙ୍ଗଲରେ ନିଆଁ ଲାଗିବ। ବନ୍ୟଜନ୍ତୁମାନେ ଆହୁରି ଅଧିକ କଲବଲ ହେବେ।
ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ଶେଷ ହୋଇ ନଥିବା ବେଳେ ରାଜ୍ୟର ଜଙ୍ଗଲଗୁଡ଼ିକରେ ନିଆଁ ଲାଗିବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି। ଜଙ୍ଗଲ ନିଆଁର ସାମ୍ନା କରୁଥିବା ଜୀବଜନ୍ତୁମାନେ ପ୍ରାଣ ବିକଳରେ ଅନ୍ୟତ୍ର ପଳାୟନ କରୁଛନ୍ତି। ହରିଣ, କୁଟୁରା ଭଳି ଛୋଟ ଜନ୍ତୁମାନେ ଗାଁ ଭିତରକୁ ପଶିଆସୁଛନ୍ତି। ନିଆଁ ଲାଗିବା ନେଇ ଗତବର୍ଷ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ଥିବା ମୟୂରଭଂଜ ଜିଲ୍ଲା ଶିମିଳିପାଳ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଏଥର ବି ଅସୁରକ୍ଷିତ ହୋଇପଡ଼ିଛି। ଗୁରୁଗୁଡ଼ିଆ ଓ ତାଳବନ୍ଧ ରେଞ୍ଜର ୪ଟି ସ୍ଥାନରେ ଆଜି ନିଆଁ ଲାଗିଛି। ବହୁ କଷ୍ଟରେ ଅଗ୍ନିଶମ ବିଭାଗର କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସହାୟତାରେ ବନ ବିଭାଗ ନିଆଁ ଲିଭାଇଛନ୍ତି। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଗତବର୍ଷ ଖରାଦିନରେ ଶିମିଳିପାଳ ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ନିଆଁ ଲାଗି ବ୍ୟାପକ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହୋଇଥିଲା। ଶିମିଳିପାଳର ନିଆଁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଦେଖିଥିଲା। ଫେସ୍ବୁକ, ଟୁଇଟର, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଅଭୟାରଣ୍ୟର ନିଆଁ ଭାଇରାଲ ହୋଇଥିଲା। ତେଣୁ ପୂର୍ବ ଭଳି ଯେପରି ବିପଦ ନ ଆସିବ ସେଥିପାଇଁ ଚଳିତ ଥର ପ୍ରସ୍ତୁତି କରାଯାଇଛି।
ରାଜସ୍ଥାନ ପାହାଡ଼ରେ ନିଆଁ
କେବଳ ଶିମିଳିପାଳରେ ନିଆଁ ସୀମିତ ରହିନାହିଁ। ରାଜସ୍ଥାନ ଭଳି ମରୁଭୂମିର ରାଜ୍ୟରେ ଜଙ୍ଗଲର ପରିମାଣ କମ୍। ତେଣୁ ଏଠାରେ ଜଙ୍ଗଲର ବିକାଶ ପାଇଁ ସରକାର ବହୁତ ବଡ଼ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଥାନ୍ତି। ଏସବୁ ସତ୍ତ୍ୱେ ରାଜ୍ୟରେ ଥିବା ଜଙ୍ଗଲରେ ନିଆଁ ଲାଗିବା ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ। ଗତ ରବିବାର ଓ ସୋମବାର ଅଲୱର ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ସରିସ୍କା ବ୍ୟାଘ୍ର ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ନିଆଁ ଲାଗିଛି। ପୃଥ୍ମୀପୁରା-ବାଲେଟା ଗାଁର ଜଙ୍ଗଲର ପାହାଡ଼ରେ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ନିଆଁ ଲାଗିଛି। ନିଆଁ ଲିଭାଇବା ପାଇଁ ସିବିଲ ଡିଫେନ୍ସର ଦମକଳ ବାହିନୀ ନିୟୋଜିତ ଥିଲେ। ପାହାଡରେ ୨ୟ ଥର ନିଆଁ ଲାଗିବାରୁ ଆଖପାଖ ଗାଁର ଲୋକେ ଭୟଭୀତ ହୋଇଯାଇଥିଲେ। ଅଗ୍ନିକାଣ୍ଡକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରିବା ପାଇଁ ସେନାର ୨ଟି ହେଲିକପ୍ଟଟ ଆସିଥିଲା। ସିଲିସେଡ ହ୍ରଦରୁ ପାଣି ଏୟାରଲିଫ୍ଟ କରାଯାଇଥିଲା।
ଗାଁ କମିଟି ହାତରେ ଜଙ୍ଗଲ ସୁରକ୍ଷା
ଜଙ୍ଗଲର ବିକାଶ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏକାଧିକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି। ସରକାରୀ ଓ ବେସରକାରୀ ସ୍ତରରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର କମିଟି ଗଠନ କରିଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟରେ ୧୪ ହଜାର ୨୨୨ଟି ବନ ସଂରକ୍ଷଣ ସମିତି ଓ ପରିବେଶ ଉନ୍ନୟନ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଛି। ଏହି ସମିତିଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ୧୨ ହଜାର ୧୯୨ ବର୍ଗ କିମି ଜଙ୍ଗଲର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣରେ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଯୋଗୁଁ ଜଙ୍ଗଲ ଉପରେ ବିଭିନ୍ନ କାରଣବଶତଃ ବଢୁଥିବା ଚାପରେ ୭୦% ହ୍ରାସ ଘଟିଛି। ବନାଗ୍ନି, କାଠ ଚୋରି, ଜଙ୍ଗଲରେ ଗାଈଗୋରୁ ଚରାଇବା ଆଦି ଧ୍ୱସଂକାରୀ ପ୍ରଭାବ ୫୦% କମିଛି। ଫଳରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଜଙ୍ଗଲ ବଢୁଛି। କିନ୍ତୁ କ୍ଷୋଭର ବିଷୟ ହେଲା ଯେ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ସରକାର ବିଶ୍ୱ ପରିବେଶ ଦିବସ ପରଠାରୁ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଗଛ ଲଗାଇ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରୁଥିଲେ, ମଧ୍ୟ ସବୁଜ ବଳୟ ଆଶାନୁରୂପେ ବଢୁନାହିଁ।
କେତେ ସୁରକ୍ଷିତ ବନ୍ୟ ପ୍ରାଣୀ
କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ସୁରେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର କହିଥିଲେ ବିକେନ୍ଦ୍ରୀକରଣ ଜଙ୍ଗଲ ପରିଚାଳନା, କ୍ଷେତ୍ରସ୍ତରୀୟ ସମନ୍ଵୟ ଓ ଲୋକଙ୍କ ସକ୍ରିୟ ସହଯୋଗ ଯୋଗୁଁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଜଙ୍ଗଲର ପରିସର, ଘନତା ଓ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ିଛି। ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ଯଦି ସତ କହିଛନ୍ତି, ତା’ହେଲେ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁମାନେ ଜଙ୍ଗଲରେ ରହିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ କାହିଁକୁ ଗାଁ ଅଭିମୁଖେ ପଳାୟନ କରୁଛନ୍ତି। ଜଙ୍ଗଲରେ ବେଆଇନ ଭାବେ ଶିକାର ହେଉଛି। ହାତୀ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟଣା ଏକ ସାଧାରଣ କଥା ହୋଇଛି। ବାଘ ଛାଲ ଜବତ ହେଉଛି। ବନ ବିଭାଗର କର୍ମଚାରୀଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟରେ ଅବହେଳା ଯୋଗୁଁ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁମାନେ ସୁରକ୍ଷିତ ରହୁନାହାନ୍ତି ବୋଲି ପରିବେଶବିଦ୍ମାନେ ମତ ଦିଅନ୍ତି।