ଭୁବନେଶ୍ବର: କିଛି ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏକ ସମ୍ବଲପୁରୀ ଗୀତ ରାଜ୍ୟ ସାରା ଶୁଣାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ କି ରାଜ୍ୟର ତାପମାତ୍ରାକୁ ଆଧାର କରାଯାଇଥିଲା। ସେହି ସମୟର ଲୋକପ୍ରିୟ ଗୀତ ‘ଟିଟିଲାଗଡ଼ ନୁହେଁ ସେ ଇଟା ତତଲାଗଡ଼ରେ ନନୀ, ଫିପ୍ଟି ଡିଗ୍ରି ହିଟ୍ ହୋଇଯିବୁ ନୁରି ବୁଲିବୁ ପାନି…।’ ବାହାଘର ସମେତ ଅନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଏହି ଗୀତ ଶୁଣିବାକୁ ମିଳୁଥିଲା। ଦିନ ଥିଲା ଟିଟିଲାଗଡ଼ ରାଜ୍ୟର ସର୍ବାଧିକ ଉତ୍ତରପ୍ତ ସହର ଥିଲା। ପ୍ରାୟ ୨୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଟିଟିଲାଗଡ଼ରେ ତାପମାତ୍ରା ପ୍ରାୟ ୪୯ ଡିଗ୍ରି ରହୁଥିଲା। ୨୦୧୬ ଏପ୍ରିଲ ୨୪ ତାରିଖରେ ଟିଟିଲାଗଡ଼ର ତାପମାତ୍ରା ୪୮.୫ ଡିଗ୍ରି ଛୁଇଁଥିଲା। ସେହିପରି ରାଜସ୍ଥାନର ଚୁରୁରେ ୨୦୨୦ ମେ’ ମାସ ୨୭ ତାରିଖରେ ୫୦ ଡିଗ୍ରି ସେଲସିୟସ ପାରା ସ୍ପର୍ଶ କରିଥିଲା। ଅର୍ଥାତ ସେହିଦିନ ବିଶ୍ବର ଶୀର୍ଷ ୧୫ଟି ଉତ୍ତପ୍ତ ସହରର ମଧ୍ୟରୁ ଚୁରୁରେ ତାପମାତ୍ରା ସର୍ବାଧିକ ଥିଲା। ଟିଟିଲାଗଡ଼ରେ ଯେଉଁ ସମୟରେ ତାପମାତ୍ରା ପ୍ରାୟ ୫୦ ଡିଗ୍ରି ରହୁଥିଲା, ସେହି ସମୟରେ ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ତାପମାତ୍ରା ୩୫ରୁ ୩୮ ଡିଗ୍ରି ମଧ୍ୟରେ ଅନୁଭୂତ ହେଉଥିଲା।
୨୦୧୨ ଠାରୁ ୨୦୨୧ ମଧ୍ୟରେ ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ଏପ୍ରିଲ ମାସର ହାରାହାରି ତାପମାତ୍ରା ୩୮ ଡିଗ୍ରି ରହିଛି। କିନ୍ତୁ ୨୦୨୨ ପରଠାରୁ ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ତାପମାତ୍ରା ଅସମ୍ଭାଳ ହୋଇଯାଉଛି। ରାଜ୍ୟର ଉତ୍ତପ୍ତ ସହର ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଟିଟିଲାଗଡ଼, ତାଳଚେର, ଝାରସୁଗୁଡ଼ା, ସମ୍ବଲପୁର, ବଲାଙ୍ଗୀରକୁ ଅତିକ୍ରମ କରୁଛି। ଖଣି ଅଞ୍ଚଳର ବ୍ରଜରାଜନଗର ଓ ତାଳଚେର ଅପେକ୍ଷା ସମୁଦ୍ର କୂଳ ଠାରୁ ମାତ୍ର ୬୫ କିମି ଦୂରରେ ଥିବା ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ତାପମାତ୍ରା ଏଭଳି ଅନୁଭୂତ ହେଉଛି ଯେ, ଜନଜୀବନ ଅସ୍ତବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇପଡୁଛି। ଏଥର ଭୁବନେଶ୍ବର ୮ ବର୍ଷର ରେକର୍ଡ ଅତିକ୍ରମ କରିସାରିଛି। ଆଗକୁ ଆହୁରି ୨ ମାସ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ପ୍ରବାହ ଜାରି ରହିବ। ଜୁନ୍ ଭିତରେ କାଳବୈଶାଖୀ ପ୍ରଭବାରେ ବର୍ଷା ନହେଲେ ସ୍ଥିତି ବହୁତ ଖରାପ ହୋଇଯିବ ବୋଲି ପରିବେଶବିତ୍ ଏବେଠାରୁ ଆକଳନ କରୁଛନ୍ତି।
୮ବର୍ଷ ପରେ ପୁଣି ରେକର୍ଡ ତାପମାତ୍ରା
୨୦୧୬ ଏପ୍ରିଲ ୨୯ ତାରିଖ ଦିନ ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ତାପମାତ୍ର ୪୩.୫ ଡିଗ୍ରି ରେକର୍ଡ ହୋଇଥିଲା । ଆଠ ବର୍ଷ ପରେ ପୁଣି ଥରେ ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ସର୍ବାଧିକ ତାପମାତ୍ରା ୪୩.୫ ଡିଗ୍ରି ରେକର୍ଡ ହୋଇଛି। ଏପ୍ରିଲ ୫ ତାରିଖରେ ଭୁବନେଶ୍ବର ରାଜ୍ୟର ଉତ୍ତପ୍ତ ସହର ହୋଇଛି। ସେହିପରି ଦେଶର ଦ୍ବତୀୟ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଉତ୍ତପ୍ତ ସହରରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି। ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ନାନ୍ଦ୍ୟାଲରେ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ୪୩.୭ ଡିଗ୍ରି ରେକର୍ଡ ହୋଇଛି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଏସିଆ ମହାଦେଶରେ ଭୁବନେଶ୍ବରର ତାପମାତ୍ରା ୬ଷ୍ଠ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି। ‘ଓଜିମେଟ୍’ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ମ୍ୟାମାରର ଚୌକରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ୪୫.୭ ଡିଗ୍ରି ରହିଥିବା ବେଳେ ମାଗୱେରେ ୪୪.୩, ନ୍ୟାୟଙ୍ଗ-ୟୁରେ ୪୪.୨, ଭାରତର ନାନ୍ଦ୍ୟାଲରେ ୪୩.୭, ମ୍ୟାମାରର ମିନ୍ବୁରେ ୪୩.୬ ଡିଗ୍ରି ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି।
ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧିର ଏକାଧିକ କାରଣ
ଭୁବନେଶ୍ବରର ଜଳବାୟୁରେ ବହୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଛି। ବିଗତ ୨ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ବଡ଼ବଡ଼ କୋଠାଘର ନିର୍ମାଣ ହୋଇଛି। ଜନସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ଦୁଇଗୁଡ଼ ବଢ଼ି ଯାଇଥିବା ବେଳେ ସେହି ଅନୁସାରେ ଯାନବାହନ ଚଳାଚଳ କରୁଛି। କଳକାରଖାନାରୁ ନିର୍ଗତ ହେଉଥିବା ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଲ ଗ୍ୟାସ୍ ମଧ୍ୟ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସହାୟକ ହେଉଛି। ଏହାରି ମଧ୍ୟରେ ଭୁବନେଶ୍ବରର ରାସ୍ତାଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରସସ୍ତୀକରଣ ହୋଇଥିବାରୁ ସବୁଜିମା ବଳପଡ଼ିଛି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଭୁବନେଶ୍ବର ଉପକଣ୍ଠରେ ଥିବା ଜଙ୍ଗଲକୁ କାଟି ଧ୍ବଂସ କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ବନାଗ୍ନି ମଧ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟ ଏକ କାରଣ ପାଲଟୁଛି। ଫଳରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁ ଆରମ୍ଭ ହେବା ମାତ୍ରେ ସକାଳ ସାଢ଼େ ୮ଟା ବେଳକୁ ଟାଇଁ ଟାଇଁ ଖରା ହେଉଛି। ଶରୀରରୁ ଗମ୍ଗମ୍ ହୋଇ ଝାଳ ବୋହି ଯାଉଛି। ବାହାରକୁ ବାହାରିବା ତ ଦୂରେ ଥାଉ; ଘର ଭିତରେ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ଅସ୍ତବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇପଡ଼ୁଛନ୍ତି ସହରବାସୀ।
ପାଣିପାଗ ଚେତାବନୀ
ଆଞ୍ଚଳିକ ପାଣିପାଗ ବିଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ର ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଉତ୍ତର ପଶ୍ଚିମ ଓ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରୁ ରାଜ୍ୟକୁ ପ୍ରବେଶ କରୁଥିବା ଶୁଷ୍କ ଗରମ ବାୟୁ ପ୍ରବାହ ଦ୍ବାରା ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ସହରର ତାପମାତ୍ରା ୨ରୁ ୩ ଡିଗ୍ରି ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ୭ ଓ ୮ ତାରିଖରେ ଏକ ଟ୍ରଫ୍ ଲାଇନ୍ ସୃଷ୍ଟି ହେବ। ଏଥିସହ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରୁ ଜଳୀୟ ବାଷ୍ପ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଆସିବାକୁ ଥିବାରୁ କାଳବୈଶାଖୀ ହୋଇପାରେ। ଉପକୂଳ ଓ ଅଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକରେ ୪୦ରୁ ୫୦ କିମି ବେଗରେ ପବନ ସହ ବିଜୁଳି ଘଡ଼ଘଡ଼ି ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। କିଛି ସ୍ଥାନରେ କୁଆପଥର ସହ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ହେବ। ୮ରେ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକ କାଳବୈଶାଖୀ ଦ୍ବାରା ପ୍ରଭାବିତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ଭୁବନେଶ୍ବର, କଟକ, ପାରାଦୀପ, ନୟାଗଡ଼, ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଓ ପୁରୀରେ ସର୍ବାଧିକ ତାପମାତ୍ରା ବଢ଼ିବ କିମ୍ବା ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ରହିବ। ଅଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଓ ଉପକୂଳରେ ପାଗରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିବ।