ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଦେଶ ସ୍ୱାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତିର ୭୫ ବର୍ଷରେ ପଦାର୍ପଣ କରିଛି। ଏହାରି ମଧ୍ୟରେ ଦେଶର ଶିକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ଗମନାଗମନ ତଥା ସୂଚନା ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ଢେର ବଦଳିଛି। କିନ୍ତୁ ଆଜି ମଧ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ଶହ ଶହ ଗାଁ ରହିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ବିକାଶ ବହୁ ଦୂରରେ। ରାଜ୍ୟର ଦୁର୍ଗମ ଅଂଚଳରେ ଥିବା ଅନେକ ଗାଁର ବିକାଶର ବାଧକ ସାଜୁଛି ଜଳପଥ। ୨ଟି ସ୍ଥଳପଥକୁ ଯୋଡ଼ିବା ପାଇଁ ବ୍ରିଜ୍ ତଥା ପୋଲ ନଥିବାରୁ ଲୋକଙ୍କୁ ଜଳଧାରା ଶେଷ ହେବାର ସମୟକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଲୋକେ ନିଜସ୍ୱ ଉଦ୍ୟମରେ ଅସ୍ଥାୟୀ ପୋଲ ନିର୍ମାଣ କରି ଏହାରି ଉପରେ ଯାତାୟତ କରିଥାନ୍ତି।
ରାଜ୍ୟରେ ବହୁ ସ୍ଥାନରେ ଦୁଇଗୋଟି ସ୍ଥଳ ଭାଗକୁ ଯୋଡ଼ିବା ପାଇଁ ପୋଲର ବ୍ୟବସ୍ଥା ନରହିବା କାରଣରୁ ଅନେକ ସମୟରେ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନ ମଧ୍ୟ ଚାଲିଛି। ଗୋଟିଏ ସ୍ଥଳ ଭାଗର ଲୋକେ ଯେତେବେଳେ ଜଳପଥ ଅତିକ୍ରମ କରି ଅନ୍ୟପାର୍ଶ୍ୱର ସ୍ଥଳ ଭାଗରେ ଥିବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଛନ୍ତି, ଯୋଗାଯୋଗର ଅଭାବ କାରଣରୁ ଅଥବା କୌଣସି ବିପରୀତ ସମୟରେ ଠିକ ସମୟରେ ରୋଗୀ ପହଂଚି ପାରୁ ନାହାନ୍ତି, ସେହି ସମୟରେ ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟ ହେଉଛି। ସେହିପରି ଜଳପଥ ଅତିକ୍ରମ କରି ଅପରପାର୍ଶ୍ୱ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ଲୋକେ ବର୍ଷା ଦିନରେ ବ୍ୟବସାୟିକ କ୍ଷତି ସହ୍ୟ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥାନ୍ତି।
ମହାନଦୀ କୂଳରେ ଗାଁର ଅବସ୍ଥା
ରାଜ୍ୟର ସବୁଠାରୁ ଦୀର୍ଘତମ ନଦୀ ମହାନଦୀ ଓଡ଼ିଶାର ଜୀବନରେଖା କହିଲେ କିଛି ଭୁଲ ହେବ ନାହିଁ। ହୀରାକୁଦର ଜଳ ରାଜ୍ୟର ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ନ ଯୋଗାଉଛି। ବିଦ୍ୟୁତ ଶକ୍ତି ଦେଉଥିବା ବେଳେ ବନ୍ୟାଦାଉରୁ ରକ୍ଷା କରୁଛି। ମହାନଦୀରେ ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ପୋଲ ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି। କିନ୍ତୁ ତାହା ଆବଶ୍ୟକ ଅନୁସାରେ ନୁହେଁ। ଫଳରେ ଲୋକଙ୍କୁ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ସାଧାରଣ ଡଙ୍ଗା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ସୁବର୍ଣ୍ଣପୁର ଜିଲ୍ଲାରୁ ବୌଦ୍ଧ ଯିବାକୁ ହେଲେ ଏବେବି ଲୋକେ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଦେଶୀ ଡଙ୍ଗାର ବ୍ୟବହାର କରିଥାନ୍ତି। ଲୋକେ ସୁବଳୟା ଠାର ଚାରିସମ୍ଭୁ, ଐତିହାସିକ ଶୈବପୀଠ ଗୋଧନେଶ୍ୱରରୁ ମଠ ଥିବା ଡମ୍ବରଗାଡ଼ ପାହାଡ଼, ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ବୀରମହାରାଜପୁର ନିକଟ ଦେଉଳିରୁ ବାଉଁଶୁଣୀ ଯାଇଥାନ୍ତି। ସେହିପରି ସୁବର୍ଣ୍ଣପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକେ ଉଲୁଣ୍ଡା ବ୍ଲକର ତେଲେଣ୍ଡାରୁ ସୋନପୁର ବ୍ଲକ ଶରଧାପାଲି, ଡିଡିମାଳରୁ ବିନିକା ବ୍ଲକର କର୍ତ୍ତନ, ଚଢ଼େଇପଙ୍କରୁ ଐତିହାସିକ ପାପକ୍ଷୟ ଘାଟ ଦେଇ ଲୋକେ ଯାତାୟତ କରିଥାନ୍ତି।
ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର ନାଗାବଳୀ
ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର ନାଗାବଳୀ ନଦୀ କୂଳରେ ରହିଛି ଅନେକ ଦୁର୍ଗମ ଗ୍ରାମ। ଲୋକେ ପ୍ରଖର ଜଳସ୍ରୋତକୁ ଖାତିର ନକରି ଯାତାୟତ କରିଥାନ୍ତି। ରାୟଗଡ଼ା ସହରକୁ ଜୀବନ ଜୀବିକା, ପାଠପଢ଼ା ତଥା ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ହଜାର ହଜାର ଲୋକଙ୍କୁ ନାଗାବଳୀର ଜଳଧାରାକୁ ଭୃକ୍ଷେପ କରି ନଥାନ୍ତି। ପିଡିଏସ୍ ସାମଗ୍ରୀ, ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଭତା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ସବୁ ରହିଛି ନାଗାବଳୀ ନଦୀ ଆରପଟରେ। ରାସ୍ତା ନଥିବାରୁ ପହଂଚି ପାରେନି ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ। ତେଣୁ ରୋଗୀଙ୍କୁ ନଦୀ ପାର କରିବା ପାଇଁ ଦୋଳା କରାଯାଇଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ନଦୀରେ ଗୋଳିଆ ପାଣି ଆସେ, ଲୋକେ ମାନବ ଶୃଙ୍ଖଳ କରି ନଦୀ ପାର ହୋଇଥାନ୍ତି।
ବାଉଁଶ ପୋଲ ଭରଷା
ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରାଜ୍ୟରେ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ପୋଲ ନିର୍ମାଣ ଚାଲିଛି। କିନ୍ତୁ ୫ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ନିର୍ମାଣାଧୀନ ପୋଲ ଗୁଡ଼ିକର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟରେ ଶେଷ ହୋଇପାରୁ ନଥିବାରୁ ଲୋକେ ଦୁର୍ଦ୍ଦଶାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି। କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଳାର ବୋରିଗୁମ୍ମା ବ୍ଲକରେ ବିଜୁ ସେତୁ ଯୋଜନା ଫେଲ ମାରିଛି। ତିନି ବର୍ଷର ସମୟ ସୀମା ଶେଷ ହେବାକୁ ଯାଉଥିବା ବେଳେ ଏହାର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ୧୦ ପ୍ରତିଶତ ମଧ୍ୟ ଶେଷ ହୋଇପାରି ନାହିଁ। ଫଳରେ ଲୋକଙ୍କର ଗମନାଗମନର ମାଧ୍ୟମ ପାଲଟିଛି ବାଉଁଶ ପୋଲ। ପ୍ରାୟ ୧୫ଟି ଗାଁର ଲୋକେ ଏହି ପୋଲ ଦେଇ ଯାତାୟତ କରିଥାନ୍ତି।
ପଟାପୋଲରେ ଜୀବନ
ଭଦ୍ରକ ଜିଲ୍ଲା ତିହିଡି ବ୍ଲକ ବାହାବଳପୁର ପଂଚାୟତରେ ମନ୍ତେଇ ନଦୀ ଉପରେ ନିର୍ମାଣାଧୀନ ବାହାବଳପୁର କଂକ୍ରିଟ ସେତୁର ଅବସ୍ଥା ନକହିଲେ ଭଲ। ଗୋଟେ ପଟେ ଅଧାଗଢା ସେତୁ ଅନ୍ୟପଟେ ଭଙ୍ଗା ଦଦରା ପଟାପୋଲ। ପଟାପୋଲରୁ ବହୁ ଜାଗାରେ ପଟା ବାହାରି ଯାଇଥିବାରୁ ଲୋକମାନେ ବାଉଁଶ ଉପରେ ଯିବା ଆସିବା ସହ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ସାଇକେଲ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏହି ସମସ୍ୟା ଆଜି କି କାଲିର ନୁହେଁ। ବର୍ଷବର୍ଷ ହେଲା ୧୦ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ପଞ୍ଚାୟତର ଲୋକେ ଏହି ଭଙ୍ଗା ଦଦରା ପଟାପୋଲ ଉପରେ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ଯିବା ଆସିବା କରୁଛନ୍ତି।
