ଭୁବନେଶ୍ବର: ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରେମୀଙ୍କ ଉତ୍ସାହ ଯୋଗୁଁ ୨୦୧୧ ମସିହାରେ ପରିକଳ୍ପନା ହୋଇଥିବା ପଖାଳ ଦିବସ ବିଶ୍ବର ଚାରିଆଡ଼େ ବ୍ୟାପିସାରିଛି। ବିଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ହେଲା ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇପାରିଛି। ଓଡ଼ିଶା ବାହାରେ ରହୁଥିବା ଓଡ଼ିଆମାନେ ଏହି ଦିବସକୁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଅଧିକ ଲୋକପ୍ରିୟ କରାଇପାରିଛନ୍ତି। ରଥଯାତ୍ରା, ଦୁର୍ଗାପୂଜା, ଦୀପାବଳି, ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଓ ହୋଲି ଭଳି ବିଶ୍ବ ପଖାଳ ଦିବସକୁ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ପାଳନ କରାଯାଉଛି। ଖାଦ୍ୟକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଥିବା ଦିନ ‘ପଖାଳ ଦିବସ’କୁ ଅଧିକ ଲୋକପ୍ରିୟ କରିବାରେ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମର ଭୂମିକା ରହୁଛି। ଏତଦ୍ ବ୍ୟତୀତ ନେତା, ମନ୍ତ୍ରୀ, ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ଠାରୁ ସାଧାରଣ ଜନତା ମଧ୍ୟ ପଖାଳ ଖାଇଛନ୍ତି।
ପଖାଳ ସହିତ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ନିବିଡତା କେଉଁ କାଳରୁ ଯୋଡ଼ି ହୋଇରହିଛି। ଆଜିକାଲି ଭଳି ହୋଟେଲ, ରେଷ୍ଟୁରାଣ୍ଟ, ଫାଷ୍ଟଫୁଡ ଖାଦ୍ୟ ଯେଉଁ ସମୟରେ ମିଳୁ ନଥିଲା, ସେତେବେଳେ ପ୍ରତି ଓଡ଼ିଆଙ୍କର ପସନ୍ଦର ଖାଦ୍ୟ ପଖାଳ ହିଁ ଥିଲା, ଯାହାକି ଆଜି ଉଦ୍ଜୀବିତ ହୋଇ ରହିଛି। କେବଳ ଖରାଦିନ ନୁହେଁ, ବରଂ ଗାଁ ଗହଳିର ଲୋକେ କେବଳ ଶୀତଋତୁ ଛାଡ଼ି ଅନ୍ୟ ସମୟରେ ପଖାଳ ହିଁ ଖାଉଥିଲେ। ଆଜି ବି ପଖାଳ ହେଉଛି ସଭି ଓଡ଼ିଆଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ। ଛୋଟ ଠୁ ବଡ଼, ଗରିବ ଠୁ ଧନୀ ଏଠି ସମସ୍ତଙ୍କ ପ୍ରିୟ ପଖାଳ। ଯେତେ ଯାହା ଖାଇଲେ ବି ପଖାଳ ମୁଠେ ପେଟରେ ପଡ଼ିଗଲେ ମନ ଓ ଦେହକୁ ଯେଉଁ ଶାନ୍ତି ମିଳେ, ତାହା ଅନ୍ୟ କେଉଁଥିରେ ମିଳେନାହିଁ।
ଔଷଧ ଭଳି କାମ କରେ ପଖାଳ
ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ ହେଉଛି ପଖାଳ। ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ଟଙ୍କ ତୋରାଣି ଏହାର ସବୁଠାରୁ ବଳିଷ୍ଠ ପ୍ରମାଣ। ଖରାଦିନେ ପଖାଳ କଂସାରେ ହିଁ ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ ଶାନ୍ତି ମିଳିଥାଏ। ଓଡ଼ିଶାରେ ପଖାଳର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ରହିଛି। ଏଥିପାଇଁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଏକ ଅନନ୍ୟ ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି ପଖାଳ। ଯେତେ ଯାହା ଖାଇଲେ ବି ପଖାଳ ଟିକେ ଖାଇଦେଲେ ମନକୁ ଶାନ୍ତି ଓ ତୃପ୍ତି ମିଳିଥାଏ। ଖରାଦିନର ଅମୃତ ଏହି ପଖାଳ। ଖରାଦିନର ତାତି ବେଳେ ପେଟରେ ଗଣ୍ଡେ ପଖାଳ ପଡିଗଲେ ତା’ର ମଜ୍ଜା ନିଆରା। ତାତିରୁ ଟିକେ ଆରାମ ପାଇବା ପାଇଁ ବା ପେଟ ଗରମ ଓ ଦେହରେ ଜଳୀୟ ଅଂଶ କମିଯିବା ଭଳି ରୋଗର ପ୍ରତିକାର ନିମନ୍ତେ ପଖାଳକୁ ରାମବାଣ ଭଳି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ।
ପଖାଳ ଦିବସରେ ବର୍ଷା
ଏଥର ପଖାଳ ଦିବସ ପୂର୍ବରୁ ପୂରା ରାଜ୍ୟରେ ସାମାନ୍ୟ ଠାରୁ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ବର୍ଷା ହୋଇଛି। କିଛି ସ୍ଥାନରେ ପାଗ କୋହଲା ରହିଛି। ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦ ତାରିଖରେ ମଧ୍ୟ ବର୍ଷା ହୋଇଛି। ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଯାଏଁ ବର୍ଷା ଲାଗି ରହିବ। ତେଣୁ ପଖାଳ ଦିବସ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି। ଶୁଖିଲା ପାଗରେ ପଖାଳ ଦିବସ ଅବସରେ ହୋଟେଲ ଓ ରେଷ୍ଟୁରାଣ୍ଟରେ ଯେଉଁଭଳି ବ୍ୟବସାୟ ହୋଇଥାଏ, ସେଥିରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି। ଗତ ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦ ତାରିଖରେ ମଧ୍ୟ ପାହାନ୍ତା ଓ ଦି’ପହରେ ବର୍ଷା ସାଙ୍ଗକୁ ଦିନତମାମ କୋହଲା ପାଗ ଭୁବନେଶ୍ବରକୁ କବଳିତ କରି ରଖିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ପଖାଳପ୍ରିୟଙ୍କ ଉପରେ ଏହା କୌଣସି ପ୍ରଭାବ ପକାଇ ପାରିନଥିଲା। ଘର, ହୋଟେଲ ଓ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ପଖାଳ ଖାଇ ଓଡ଼ିଆମାନେ ପଖାଳ ଦିବସ ପାଳିଥିଲେ।
ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ପଖାଳ ଦିବସ
ସକାଳୁ ସକାଳୁ ବିଭିନ୍ନ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ପଖାଳ କଂସାର ରାଜୁତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ପଖାଳକୁ ନେଇ ଢଗ, ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ ପଖାଳ ଖାଉଥିବାର ଚିତ୍ର, ବିଭିନ୍ନ ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତି ପଖାଳ ଖାଉଥିବାର ଫଟୋ ଛାଇ ଯାଇଥିଲା। ଦିନ ବଢ଼ିବା ସହ ହୋଟେଲଗୁଡ଼ିକରେ ପ୍ରସ୍ତୁତି ବି ଜୋର୍ ଧରିଥିଲା। ଓଡ଼ିଶା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଉନ୍ନୟନ ନିଗମ (ଓଟିଡିସି)ର ନିମନ୍ତ୍ରଣ ରେସ୍ତୋରାଁଠାରୁ ପାନ୍ଥନିବାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଓଡ଼ିଆ ହୋଟେଲ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବିଭିନ୍ନ ତାରକା ହୋଟେଲରେ ଜମିଥିଲା କଖାରୁ ଫୁଲ, ପଣସ କଠା ଚିପ୍ସ୍, ବାଇଗଣ ଭରତା, ବଡ଼ି ଚୁରା ସହ ‘ପଖାଳ’ ଖିଆ। ଏକାମ୍ର ହାଟରେ ଏତେ ଭିଡ଼ ଜମି ଯାଇଥିଲା ଯେ ଲୋକଙ୍କୁ ପଖାଳ ଯୋଗାଇବାରେ ହୋଟେଲଗୁଡ଼ିକରେ ଅସାମର୍ଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ।
ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦ରେ ପଖାଳ ଦିବସ କାହିଁକି?
ଏକଦା ଗରିବଙ୍କ ସହଜ ଖାଦ୍ୟ ଭାବେ ପରିଚିତ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ପ୍ରିୟ ପଖାଳ ଏବେ ମାଟିପିଣ୍ଡାରୁ ଯାଇ ପଞ୍ଚତାରକା ହୋଟେଲର ଡାଇନିଂ ଟେବୁଲରେ ଶୋଭା ପାଇଲାଣି। ଆଗକାଳରେ ସିନା ପଖାଳ ସହ ଶୁଖୁଆ ଥିଲା ପାରମ୍ପରିକ ସାଥୀ। ଏବେ କିନ୍ତୁ ପଖାଳ ସହ ଚୂନା ମାଛଭଜା ଓ ଛତୁ ଆଦି ପରଷା ଯାଉଛି। ୨୦୧୫ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ କରି ପଖାଳ ଦିବସ ପାଇଁ ଟୁଇଟର ଟ୍ରେଣ୍ଡ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଶ୍ୱର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ଏହି ଦିବସକୁ ପାଳନ କରିବାକୁ ଅନେକ ଓଡ଼ିଆ ଆଗେଇ ଆସିଲେଣି। ୨୧ ମାର୍ଚ୍ଚର ଦିନ ଓ ରାତିର ଅବଧି ସମାନ ୧୨ ଘଣ୍ଟା। ଏହି ଦିନଠୁ ଦିନର ଅବଧି ବୃଦ୍ଧି ପାଏ । ଏହା ସହ ରୌଦ୍ରତାପ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଥାଏ। ତାପରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ଓଡ଼ିଆମାନେ ପଖାଳ ଓ ତୋରାଣିକୁ ଆଦର କରିଥାନ୍ତି। ତେଣୁ ୨୧ ମାର୍ଚ୍ଚମାନେ ଖରାଦିନ ଆରମ୍ଭ ପୂର୍ବ ଦିନ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦କୁ ପଖାଳ ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ ହେଉଛି।