ଭୁବନେଶ୍ୱର: ‘ଓଡ଼ିଶା ପର୍ଯ୍ୟଟନ’ର ଅନ୍ୟତମ ଐତିହାସିକ ସ୍ଥଳୀ ‘ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର’ ଏଠାକାର ପ୍ରାକୃତିକ ବୈଭବତା କାରଣରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ। ପାହାଡ଼ ଉପରେ ଏକାଧିକ ଗୁମ୍ଫା, ବଣ, ଜଙ୍ଗଲ ଦେଖିଲେ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ମାନେ ଆତ୍ମ ବିଭୋର ହୋଇଯାଆନ୍ତି। ଏଠାକାର ପ୍ରାଚୀନ କାହାଣୀ ଯେଉଁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ କିଛି କିଛି ଜାଣିଥାନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଆଖିରୁ ଲୁହ ବାହାରି ପଡ଼ିଥାଏ। ସହର ଠାରୁ ବହୁ ଦୂରରେ ଥିବା ଏକ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଗ୍ରାମ୍ୟ ପରିବେଶରେ ରହିଛି ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର। ପୁରୀ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର, କୋରାପୁଟର ‘ସାବର ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର’, କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ାର ‘ତୁଳସୀ କ୍ଷେତ୍ର’ ଭଳି ସୁବର୍ଣ୍ଣପୁର ଜିଲ୍ଲା ବୀରମହାରାଜପୁର ଉପଖଣ୍ଡ ଅନ୍ତର୍ଗତ କୋଟସମଲାଇସ୍ଥିତ ‘ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର’ ବିକାଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବହୁ ପଛୁଆ। ଶହ ଶହ ବର୍ଷର ଏହି ଐତିହାସିକ ଭୂମି କେବେ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ବିକାଶ ହେବ ତାହା କହି ହେବ ନାହିଁ। ରାଜ୍ୟ ସରକାର ବିଗତ ଦିନରେ ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥଳୀ ପାଇଁ ଶହ ଶହ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଅନୁଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି। ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ବଡ଼ ପ୍ୟାକେଜ ଘୋଷଣା ହୋଇପାରିଲେ ଏଠାରେ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ବିକାଶ ହୋଇପାରନ୍ତା ବୋଲିି ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀମାନେ କୁହନ୍ତି।
ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏଠାକାର ବିକାଶ କରାଯିବା ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ। କାରଣ ଏଠାକାର ଭିତ୍ତିଭୂମିର ବିକାଶ କରାଯାଇ ପାରିଲେ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ଆଉ ଏକ ପାଦ ସଂପ୍ରସାରିତ ହେବା ସହିତ ପର୍ଯ୍ୟଟନର ଉନ୍ନତି ଆସିବ। ଏଥି ସହିତ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳର ଆର୍ଥିକ ବିକାଶରେ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିପାରିବ। ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର କେବଳ ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାଇଁ ନୁହେଁ। ବରଂ ଏହା ସାଧନାର ଅନ୍ୟତମ ଶକ୍ତିପୀଠ। କିମ୍ବଦନ୍ତୀ କୁହେ ଯେ, ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଇ, ବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କୁ ଏଠାରେ ଥିବା ତ୍ରିକୁଟ ପାହାଡ଼ରେ ୧୪୪ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗୁମ୍ଫା ଭିତରେ ରଖାଯାଇ ପୂଜା କରାଯାଇଥିଲା। ଅନ୍ୟପଟରେ ପୁରୀ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ସହିତ ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରର ସଂଯୋଗ ଥିବା ମଧ୍ୟ ଅତୀତରେ ଆଇଏସ୍ଆଇ ଟିମ୍ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି।
ବିକାଶ ଠାରୁ ଦୂରେ
ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରୁ ପୁରୀକୁ ଜାନୁଆରୀ ୭ ତାରିଖ ଠାରୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ପରିବହନ ସଡ଼କ ପଥରେ ଯୋଗାଯୋଗ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଏଥି ପାଇଁ ଏକ ବସ୍ ଚଳାଇଛନ୍ତି। ଏହି ବସ୍ ସନ୍ଧ୍ୟାର ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରୁ ବାହାରି ତା’ ପରଦିନ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିବ। ବସ୍ ସେବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯିବା ଦ୍ୱାରା ବାହାରୁ ଏଠାକୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନେ ଆସିବେ। ଛଳିଆ ପାହାଡ଼ରେ ଥିବା ପାତାଳୀ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ନୂଆ ରୂପ ପାଇବ ବୋଲି ଏଠାକାର ଲୋକେ ବହୁ ଦିନରୁ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖି ଆସୁଛନ୍ତି। ଏଠାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ବିକାଶ ହେବ। ଦୈନିକ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଏଠାକୁ ଆସିବେ। ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଆଥିର୍କ ରାସ୍ତା ଖୋଲିବ, ଏମିତି ଅନେକ ସ୍ୱପ୍ନ। ପାହାଡ ତଳେ ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ଶିଶୁ ଉଦ୍ୟାନ ର୍ନିମାଣ ହୋଇଛି। ପାହାଡ଼ ଉପରେ ଥିବା ଗୁମ୍ପାଗୁଡ଼ିକର ମରାମତି କାମ ଆଖି ଦୃଶିଆ ଭାବେ କରାଯାଇ ପାରି ନାହିଁ। ସରକାର ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରଶାସନ ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରର ବିକାଶ ଚାହିଁଲେ ଏହା ଏକ ଜାତୀୟ ସ୍ତରୀୟ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବେ ଗଢ଼ା ଯାଇ ପାରିବ। କିନ୍ତୁ ଏହି ପବିତ୍ର କ୍ଷେତ୍ର ସ୍ୱାଧୀନତାର ୭୪ ବର୍ଷ ପରେ ମଧ୍ୟ ଅବହେଳାର ଶିକାର ହୋଇଛି।
ରୋପ-ୱେ ନିର୍ମାଣ କେବେ?
ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ପରିବହନ ମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ୍ମନାଭ ବେହେରା ଗତବର୍ଷ ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ଉନ୍ନତିମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରର ବିକାଶ ହେବ। ଓଡ଼ିଶା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଉନ୍ନୟନ ନିଗମର ଅଧ୍ୟକ୍ଷା ଶ୍ରୀମୟୀ ମିଶ୍ର ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ, ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରକୁ ଖୁବ ଶୀଘ୍ର କିପରି ବିକାଶ କରାପାରିବ ସେ ନେଇ ଦୃଷ୍ଟି ଦିଆଯିବ। ୨୦୧୮ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧୯ ତାରିଖରେ ତତ୍କାଳୀନ ଓଡ଼ିଶା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଉନ୍ନୟନ ନିଗମ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ତଥା ସ୍ୱର୍ଗତ କିଶୋର ମହାନ୍ତି ଏଠାରେ ‘ ରୋପ-ୱେ ’ ପାଇଁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ଘୋଷଣା ଅନୁସାରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ୧୦.୨୭ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବାର ଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ମାଣ କାମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରି ନାହିଁ।
ପାହାଡ଼ରେ ୨୭ ଗୁମ୍ଫା
ଶ୍ରୀପାତାଳିକ୍ଷେତ୍ର ଟ୍ରଷ୍ଟର ଟ୍ରଷ୍ଟି ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ପାଢ଼ୀ କୁହନ୍ତି, ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ଗଜପତି ମହାରାଜଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୨୦୧୧ରେ ବିଗ୍ରହ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା। ୨୦୧୨ରେ ପୁରୀର ମନ୍ଦିରର ଢାଞ୍ଚାରେ ମନ୍ଦିର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ଫିଲ୍ଡ ଭିଜିଟ ହୋଇଥିଲା। ପୁରୀ ମନ୍ଦିରର ଟେକ୍ନିକାଲ କମିଟି ଏଠାରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣକୁ ମଂଜୁରୀ ଦେଇଥିଲେ। ଏଥି ପାଇଁ ଗଜପତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଭୂମିପୂଜନ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଶୈଳୀରେ ପାତାଳି ଶ୍ରକ୍ଷେତ୍ରରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହୋଇପାରି ନାହିଁ। ଏଠାରେ ଥିବା ପାହାଡ଼ରେ ବହୁ ରହସ୍ୟମୟ ଗୁମ୍ଫା ରହିଛି। ମାଧବ ଗୁମ୍ଫା, ଧ୍ୱନୀ ଗୁମ୍ଫା ସହିତ ପ୍ରାୟ ୨୭ଟି ଗୁମ୍ଫା ଏହି ପାହାଡ଼ରେ ରହିଛି। ରୋପ-ୱେ ପାଇଁ ଶିଳାନ୍ୟାସ ହୋଇଛି। ପାହାଡ଼ ଉପରକୁ ପାଣି ଯୋଗାଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହୋଇପାରି ନାହିଁ। ମାର୍କେଟ କମ୍ଲେକ୍ସ, ପାହାଡ଼ ତଳେ ଥିବା ପୁଷ୍କରିଣୀର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକରଣ ଓ ବୋଟିଂ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଗଲେ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ବୁଲିବା ପାଇଁ ଆହୁରି ଅଧିକ ସୁବିଧା ହୋଇପାରିବ।
ପାତାଳି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ନିକଟରେ କ’ଣ ଦେଖିବେ?
-ଠେଙ୍ଗୋ ଡ୍ୟାମ୍ (୮ କିମି)
-ମା’ ମେଟାକାନୀ ମନ୍ଦିର (୧୫କିମି)
-ବାଘପାଲି ଚନ୍ଦ୍ରମଣୀ ବାବାଙ୍କ ସମାଧୀ ପୀଠ (୩କିମି)
