ଭୁବନେଶ୍ବର: ପାରିବାରିକ ଆର୍ଥିକ ସମସ୍ୟା ହେଉ କି ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାରଣ ହେଉ ରାଜ୍ୟରେ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଡ୍ରପଆଉଟ୍ ୭.୩% ଓ ମାଧ୍ୟମିକ ସ୍ତରରେ ୨୭.୩% ରହିଛି ବୋଲି ୨୦୨୧-୨୨ ଶିକ୍ଷାବର୍ଷର ୟୁଡାଇଜ୍+ ତଥ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶାଯାଇଛି। ଜାତୀୟସ୍ତରରେ ଏହା ଯଥାକ୍ରମେ ୩% ଓ ୧୨.୬%। ଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ଝିଅମାନଙ୍କ ଡ୍ରପଆଉଟ୍ ହାର ଓଡ଼ିଶାରେ ୬.୫% ଓ ମାଧ୍ୟମିକ ସ୍ତରରେ ୨୫% ଥିବା ବେଳେ ଜାତୀୟସ୍ତରରେ ଏହି ହାର ଯଥାକ୍ରମେ ୩.୩% ଓ ୧୨.୩%।
ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ଗଣଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ବିକାଶ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ବେଲେ ପିଲାମାନଙ୍କ ଡ୍ରପ୍ଆଉଟ୍ ନେଇ ଶିକ୍ଷାବିଦ୍ମାନେ ଚିନ୍ତାପ୍ରକଟ କରିଛନ୍ତି। ଅନପଟରେ ଓଡ଼ିଶାର ଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକ ଓ ମାଧ୍ୟମିକ ସ୍ତରରେ ପିଲାଙ୍କ ଡ୍ରପ୍ଆଉଟ୍ ସମ୍ପର୍କରେ ୟୁନିଫାଏଡ୍ ଡିଷ୍ଟ୍ରିକ୍ଟ ଇନଫର୍ମେସନ ସିଷ୍ଟମ ଫର ଏଜୁକେସନ ପ୍ଲସ (ୟୁଡାଇଜ୍+)ରେ ପ୍ରକାଶିତ ତଥ୍ୟର ବିଶ୍ୱାସନୀୟତା ନ ଥିବା ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ଗଣଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ସମୀର ରଞ୍ଜନ ଦାଶ ବିଧାନସଭାରେ ଉତ୍ତର ରଖିଛନ୍ତି।
କେନ୍ଦ୍ରର ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ
ଗଣଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଦାଶଙ୍କ ଉତ୍ତର ଉପରେ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ଦେଇ କେନ୍ଦ୍ର ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପ୍ରଣାଳୀରେ କୌଣସି ତ୍ରୁଟି ନାହିଁ। ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ତଥ୍ୟ ଆଧାରରେ ହିଁ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଉଛି। ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅଧୀନ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଶିକ୍ଷା ଓ ସାକ୍ଷରତା ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିବା ‘ୟୁଡାଇଜ୍+’ ସର୍ବବୃହତ ସୂଚନା ପରିଚାଳନା ବ୍ୟବସ୍ଥା। ଏଥିରେ ଦେଶର ୧୪.୮୯ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ, ୯୫ ଲକ୍ଷ ଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷୟିତ୍ରୀ ଓ ୨୬ କୋଟି ୫୦ ଲକ୍ଷ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି। ସବୁ ରାଜ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଧାନଶିକ୍ଷକମାନେ ତଥ୍ୟ ସଙ୍କଳନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି। ‘ୟୁଡାଇଜ୍+’ର ୨୦୨୦-୨୧ ଶିକ୍ଷାବର୍ଷ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଓଡ଼ିଶାରେ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ସ୍ତରରେ ୨୧.୪୨ ଲକ୍ଷ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଓ ମାଧ୍ୟମିକ ସ୍ତରରେ ୧୩.୨୫ ଲକ୍ଷ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଥିଲେ। ଅନୁରୂପ ଭାବେ ୨୦୨୧-୨୨ରେ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ୨୦.୭୨ ଲକ୍ଷ ଓ ମାଧ୍ୟମିକ ସ୍ତରରେ ୧୨.୪୬ ଲକ୍ଷ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଥିଲେ। ତେଣୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଉଭୟ ସ୍ତରରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ନାମଲେଖା ହ୍ରାସ ପାଇଥିବା ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି।
କେମିତି ଚାଲିଛି ଯୋଜନା
ଦୁଇ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ କରୋନା ସମୟରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ପ୍ରାୟ ସାଢ଼େ ୭ ହଜାର ସ୍କୁଲକୁ ମିଶ୍ରଣ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ କିଛି ସ୍କୁଲ ବନ୍ଦ ହୋଇସାରିଛି। ବନ୍ଦ ହୋଇଥିବା ସ୍କୁଲର ସବୁ ପିଲାମାନେ ନିକଟସ୍ଥ ସ୍କୁଲକୁ ଯାଇ ନାହାନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଜଣେ ବି ପିଲା ଯେମିତି ଡ୍ରପ୍ଆଉଟ୍ ନ ହୁଅନ୍ତି ତାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା। ଯଦି ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ନାମ ଲେଖାଇ ନାହାନ୍ତି କିମ୍ବା ନିୟମିତ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଆସୁ ନ ଥିବେ, ତେବେ ଜିଲ୍ଲା ଶିକ୍ଷା ଅଧିକାରୀ(ଡିଇଓ) ଓ ବିଇଓମାନେ ‘ଜିରୋ ଡ୍ରପ୍ଆଉଟ୍’ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ କରିବା ଦିଗରେ ଦୃଢ଼ ପଦକ୍ଷେପ ନେବେ ବୋଲି ଆଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ମିଶ୍ରିତ ହୋଇଥିବା ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଯେପରି ଅଧାରୁ ସ୍କୁଲ ନ ଛାଡ଼ନ୍ତି ତାହାକୁ ନଜରରେ ରଖି କ୍ୟାମ୍ପସରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା।
ପରୀକ୍ଷାରେ ମାଟ୍ରିକ୍ ପିଲା ଅନୁପସ୍ଥିତ
ରାଜ୍ୟରେ କେବଳ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପିଲା ଡ୍ରପ୍ଆଉଟ୍ କରୁନାହାନ୍ତି। ବରଂ ଅନେକଙ୍କ ହାଇସ୍କୁଲ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ପୂରା ହୋଇପାରୁ ନାହିଁ। କ୍ଷୋଭର ବିଷୟ ହେଲା ଯେ, ଦଶମ ଶ୍ରେଣୀ ବୋର୍ଡ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଫର୍ମପୂରଣ କରିଥିବା ଛାତ୍ର ପରୀକ୍ଷା ଦେଇଯାଉନାହାନ୍ତି। ଯେଉଁ ପିଲାମାନେ ପରୀକ୍ଷା ଦେବାକୁ ଯାଉନାହାନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କିଛି ନାବାଳିକାଙ୍କର ବିବାହ ହୋଇଯାଉଥିବାର ମଧ୍ୟ ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥାଏ। ବିଶେଷକରି ଆଦିବାସୀ ଅଧ୍ୟୁଷିତ ଓ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହି ବିରଳ ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ସେହିପରି ଗରିବୀ ପାଇଁ ଅନେକ ନାବାଳକ ସେମାନଙ୍କର ଅଭିଭାବକ ସହ ଦାଦନ ଖଟିବାକୁ ଚାଲିଯାଆନ୍ତି। ଏହି ନାବାଳକମାନେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ତେଲେଙ୍ଗାନା ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ଇଟାଭାଟିରେ ଅଭିଭାବକମାନଙ୍କୁ ସହଯୋଗ କରିଥାନ୍ତି। ୨୦୨୨ରେ ୪୬ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ପରୀକ୍ଷାର୍ଥୀ ମାଟ୍ରିକ୍ ପରୀକ୍ଷା ଦେଇ ନଥିବା ବୋର୍ଡ ସଭାପତି ରାମାଶିଷ ହାଜରା ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ରଖିଥିଲେ।