ଭୁବନେଶ୍ବର: ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମାନବ ସମାଜ ଉପରେ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଛି। ବିଗତ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଜଳବାୟୁ ଅନେକ ପରିମାଣରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମୟରେ। ଖରା, ବର୍ଷା ଓ ଶୀତ ଠିକ୍ ସମୟରେ ହୋଇପାରୁ ନାହିଁ। ମନୁଷ୍ୟକୃତ ପ୍ରକୃତି ବିନାଶ କାରଣରୁ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଛି ବୋଲି ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ କହୁଛନ୍ତି। ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କାରଣରୁ ଅନେକ ସମୟରେ ଅଚାନକ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଦେଖାଯାଉଛି। ଏହି କାରଣରୁ ଅକାରଣରେ ଲୋକଙ୍କର ଜୀବନ ଯାଉଛି। ଭାରତ ସମେତ ବିଶ୍ବରେ ବନ୍ୟା, ବାତ୍ୟା, ଭୂମିକମ୍ପ, ବଜ୍ରପାତରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷାଧିକ ଲୋକଙ୍କର ଜୀବନ ଯାଉଛି।
ଗ୍ରୀଷ୍ମଦିନରେ ପ୍ରବଳ ଖରା, ବର୍ଷା ଦିନରେ ନିଅଣ୍ଟିଆ ବର୍ଷା ଓ ଶୀତଋତୁରେ ଅନୁପଯୋଗୀ ପାଗ କାରଣରୁ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖାଯାଉଛି। ଏବେ ଜଳବାୟୁ ଏଭଳି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଯାଇଛି ଯେ, ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସର ବର୍ଷାରେ ବଜ୍ରପାତ ହେଉଛି। ଗତ ଦଶନ୍ଧି କଥା ଯଦି ବିଚାର କରିବା, ସେହି ସମୟରେ ଏପ୍ରିଲ-ମେୁ’ ମାସର କାଳବୈଶାଖୀ ବର୍ଷାରେ ଘଡ଼ଘଡ଼ି ସହିତ ବର୍ଷା ହେଉଥିଲା। କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ। ବଜ୍ରପାତ କାରଣରୁ କାଁ ଭାଁ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହେଉଥିଲା। ମାତ୍ର ଏବେ ପରିସ୍ଥିତି ଓଲଟା ହୋଇଯାଇଛି। ବଜ୍ରପାତ କାରଣରୁ ବ୍ୟାପକ ପରିମାଣରେ ଧନଜୀବନ ନଷ୍ଟ ହେଉଛି। ବଜ୍ରପାତର ସାମ୍ନା କରୁଥିବା ଲେକ ମୃତ୍ୟୁ ଓ ଆହତ ହେଉଛନ୍ତି। ଏକଥାକୁ ସ୍ବୀକାର କରାଯିବ। କିନ୍ତୁ ଯେଉଁ ଅଂଚଳରେ ବଜ୍ରପାତ ଦେଖାଯାଉଛି, ସେଠାରେ ଟିଭି, କମ୍ପ୍ୟୁଟର, ମୋବାଇଲ, ରେଫ୍ରିଜେରେଟର, ପଙ୍ଖା ଭଳି ବୈଦ୍ୟୁତିକ ସାମଗ୍ରୀ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଉଛି।
ଦିନକରେ ୬୧ ହଜାର ଥର ବଜ୍ରପାତ
ଗତ ଶନିବାର ଦିନ ରାଜ୍ୟରେ ଯେଉଁଭଳି ଭାବରେ ବଜ୍ରପାତ ହୋଇଛି, ତାହା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ। ପ୍ରତକ୍ଷ୍ୟଦର୍ଶୀ ହିଁ ଏହାକୁ ବିଶ୍ବାସ କରିପାରିବେ। ଓଡ଼ିଶା ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପରିଚାଳନା କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ତରଫରୁ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଶନିବାର ଦିନ ଭୁବନେଶ୍ବର ସମେତ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୬୧ ହଜାର ଥର ବଜ୍ରପାତ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିରୁ ୩୬,୫୯୭ ଥର ବାଦଲ ଭିତରେ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ବାକି ୨୫,୭୫୩ଥର ଆକାଶରୁ ଭୂପୃଷ୍ଠ ଆଡ଼କୁ ଆସିଥିଲା। ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ରିଲିଫ କମିସନ (ଏସ୍ଆରସି)ଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଏହି ଘଡ଼ଘଡ଼ି ବର୍ଷା ସହିତ ବଜ୍ରପାତ ହେବାରୁ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲାରେ ସର୍ବାଧିକ ୪, ବଲାଙ୍ଗୀରରେ ୨ ଜଣ, ଅନୁଗୁଳ, ବୌଦ୍ଧ, ଢେଙ୍କାନାଳ, ଗଜପତି, ଜଗତସିଂହପୁର ଓ ପୁରୀରେ ଜଣେ ଲେଖାଏଁ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ମୃତକଙ୍କ ପରିବାରକୁ ୪ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ଅନୁକମ୍ପାମୂଳକ ରାଶି ଦିଆଯିବ। ବଜ୍ରପାତରେ ୧୪ ଜଣ ଲୋକ ଆହତ ହୋଇଛି। ବଜ୍ରପତାରେ ୮ଟି ଗୋରୁଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା।
ବର୍ଷକରେ ୨୮୮୦ ମୃତ୍ୟୁ
ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ବଜ୍ରପାତ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ବ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର କାରଣ ପାଲଟିଛି। କେବଳ ଓଡ଼ିଶା କିମ୍ବା ଭାରତ ନୁହେଁ। ବରଂ ବିଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ବଜ୍ରପାତ କାରଣରୁ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହେଉଛି। ନ୍ୟାସନାଲ କ୍ରାଇମ୍ ରେକର୍ଡ ବ୍ୟୁରୋ (ଏନ୍ସିଆରବି) ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ୨୦୨୧ରେ ଭାରତରେ ପ୍ରାୟ ୨୮୮୦ ଜଣଙ୍କର ବଜ୍ରପାତ ଯୋଗୁଁ ମ୍ୟୁତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ଅନ୍ୟ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ହିସାବରେ ବଜ୍ରପାତଜନିତ ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି। ଗତ ଜୁଲାଇ ମାସରେ ବିହାରର ୧୧ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ବଜ୍ରପାତ ଯୋଗୁଁ ୧୭ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ସେହିପରି ବିହାରରେ ୨୦୨୦ରୁ ଅଢ଼େଇ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୯୦୦ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ। ବିହାର ବ୍ୟତୀତ, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଓ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିବର୍ଷ ବଜ୍ରପାତରେ ଶହ ଶହ ଲୋକଙ୍କର ପ୍ରାଣହାନୀ ଘଟୁଛି।
ବଜ୍ରପାତ ସମୟରେ କ’ଣ କରିବେ?
ପାଣିପାଗ ବିଜ୍ଞାନୀ ଉମାଶଙ୍କର ଦାସଙ୍କ କହିବା ଅନୁସାରେ ଯେତେବେଳେ ମୌସୁମୀ ଦୁର୍ବଳ ସ୍ଥିତରେ ଗତି କରୁଥାଏ, ସେତେବେଳେ ବାୟୁ ମଣ୍ଡଳର ତାପମାତ୍ରା ଧୀରେଧୀରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥାଏ। ତେଣୁ ଉତ୍ତପ୍ତ ବାୟୁ ମଣ୍ଡଳ ସହ ଯେତେବେଳେ ଜଳୀୟ ବାଷ୍ପ ମିଶୁଛି ସେତେବେଳେ ବିପଦ ଜନକ ଘଡ଼ଘଡ଼ି ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି। ସେହିପରି ପାଣିପାଗ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଡକ୍ଟର ଶରତ ସାହୁଙ୍କ କହିବା ଅନୁସାରେ ଓଡ଼ିଶାର ମୟୂରଭଞ୍ଜ, କେନ୍ଦୁଝର ଓ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାରେ ଜୁନରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ବଜ୍ରପାତ ହୋଇଥାଏ। ଆକାଶରେ କଳାହାଣ୍ଡିଆ ମେଘ ଦେଖାଦେଲେ ବା ଆକାଶ ଆଂଶିକ ମେଘୁଆ ଓ ଶୁଖିଲା ଦେଖାଗଲେ, ଏହା ବଜ୍ରପାତର ସଙ୍କେତ। ଯଦି ୩୦ ସେକେଣ୍ଡ ବ୍ୟବଧାନରେ ଦୁଇଥର ଘଡ଼ଘଡ଼ି ଶୁଣାଯାଏ, ଭୟଙ୍କର ବଜ୍ରପାତର ସଙ୍କେତ। ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ କହିବା ଅନୁସାରେ ବଜ୍ରପାତ ସମୟରେ ଖୋଲା ସ୍ଥାନରେ, ଗଛ ତଳେ କିମ୍ବା ଜଳାଶୟ ମଧ୍ୟରେ ରହିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ। ଏହି ସମୟରେ ନିକଟସ୍ଥ ବାସଗୃହ ଭିତରକୁ ଚାଲିଗଲେ ଜୀବନ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବ। ଉଚିତ। ଜୁନ୍ରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ଚାଷ ସମୟ ହୋଇଥିବାରୁ ଚାଷୀମାନେ ବିଲରେ ଥାଆନ୍ତି। ଯଦି ବିଲ ଭିତରେ ଥିବେ ତାହେଲେ ମୁଣ୍ଡକୁ ନୁଆଁଇ ରଖି ଗୋଡ଼କୁ ମାଟିରୁ ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ପର୍ଶରେ ରଖନ୍ତୁ ବୋଲି ଶ୍ରୀ ସାହୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତି।
