ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଦେଶର ସର୍ବପୂରାତନ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ‘କଂଗ୍ରେସ୍’ର ଲୋକପ୍ରିୟତା ଦିନକୁ ଦିନ ହ୍ରାସ ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି। ଦଳର ମଙ୍ଗୁଆଳ ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ ଓ ତାଙ୍କର ପୁଅ ତଥା ସାଂସଦ ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱକୁ ମତଦାତା ପସନ୍ଦ କରୁନାହାନ୍ତି ନାହିଁ। ନିକଟରେ ଶେଷ ହୋଇଥିବା ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ, ଗୋଆ, ମଣିପୁର ଓ ପଂଜାବ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ ଏହା ପ୍ରମାଣ କରୁଛି। ଏହି ସବୁ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ କଂଗ୍ରେସ୍ ଶୋଚନୀୟ ପରାଜିତ ହୋଇଛି। ଅପରପକ୍ଷେ ଭାରତୀୟ ଜନତା ଦଳ ପଂଜାବ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ୪ଟି ରାଜ୍ୟରେ ନିଜର ସ୍ଥିତି ଜାହିର ରଖିଛି। ବିଜେପି ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ଓ ମଣିପୁରରେ କ୍ରମାଗତ ୨ୟ ଥର ପାଇଁ ସରକାର ଗଢ଼ିବାକୁ ଯାଉଛି, ଯାହାକି ଐତିହାସିକ। ଅନ୍ୟ ବିଧାୟକଙ୍କ ସମର୍ଥନରେ ଗୋଆରେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପି ୩ୟ ଥର ପାଇଁ ଲଗାତାର ସରକାର ଗଢ଼ିବ।
କଂଗ୍ରେସର ଲୋକପ୍ରିୟତା ହ୍ରାସ ପାଇବା ପଛରେ ଏକାଧିକ କାରଣ ରହିଛି। ପ୍ରଥମ କାରଣ ହେଲା ଦେଶ ସ୍ୱାଧୀନତାପ୍ରାପ୍ତି ପରେ ଦଳ ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷମତାରେ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଶାନୁରୂପେ ବିକାଶ ହୋଇପାରି ନାହିଁ। କଂଗ୍ରେସ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ନେତୃତ୍ୱ ସେତେ ସମୃଦ୍ଧ ନୁହେଁ। କାରଣ ଦଳରେ ବିଦ୍ରୋହ ଯୋଗୁଁ ସଂଗଠନ ମଜବୁତ ହୋଇପାରୁ ନାହିଁ। କ୍ଷମତା ପାଇଁ ଦଳରେ ନିଜ ନିଜ ଭିତରେ ମତଭେଦ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି। ମତଦାତା ଏହାକୁ ପସନ୍ଦ କରୁନାହାନ୍ତି, ଯେଉଁଥି ପାଇଁ କଂଗ୍ରେସକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଉଛି। ଏହାର ସଦ୍ୟତମ ଉଦାହରଣ ହେଉଛି ପଂଜାବରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ। ପଂଜାବରେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିବା କଂଗ୍ରେସ ମଧ୍ୟରେ ବିଗତ କିଛି ମାସ ହେବ, ଯେଭଳି ଛକା-ପଞ୍ଝା ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହେଲା, ମତଦାତା ଏହାର କଡ଼ା ଜବାବ ଦେଇଛନ୍ତି।
କ୍ଷମତା ହରାଉଛି କଂଗ୍ରେସ
ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ପଂଜାବ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ, ଗୋଆ ଓ ମଣିପୁର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସର ପ୍ରଦର୍ଶନ ନୈରାଶ୍ୟଜନକ। ଏହି ସବୁ ରାଜ୍ୟ ଗୁଡ଼ିକରେ କଂଗ୍ରେସ ୬୮୦ରୁ ୫୬ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି। ପଂଜାବରେ ସରକାର ହରାଇବାକୁ ପଡ଼ିଛି। ଏକକାଳୀନ କଂଗ୍ରେସ ଦେଶର ୫ଟି ରାଜ୍ୟରୁ ନିଜର ସତ୍ତା ହରାଇଛି। ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ରାଜସ୍ଥାନରେ କଂଗ୍ରେସ ଭଲ ସ୍ଥିତିରେ ଅଛି। ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଓ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରେ ଏକ ପ୍ରକାର ଭଲରେ ଅଛି। ଏହା ପରେ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟରେ କଂଗ୍ରେସର ସ୍ଥିତି ନ କହିଲେ ଭଲ। ୫ ରାଜ୍ୟର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ସମୟରେ କଂଗ୍ରେସ ୬୯୦ ଆସନରୁ କଂଗ୍ରେସ ୬୮୦ଟି ସ୍ଥାନରେ ନିଜର ପ୍ରାର୍ଥୀ ଦେଇଥିଲା ଯ କିନ୍ତୁ ୮୨ ପ୍ରତିଶତ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଦେଇଥିଲା।
କଂଗ୍ରେସରେ ଦଳୀୟ କନ୍ଦଳ
୨୦୧୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ପରଠାରୁ କଂଗ୍ରେସର ସ୍ଥିତି ଦିନକୁ ଦିନ ଦୁର୍ବଳ ହେବାରେ ଲାଗିଛି। ୨୦୧୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସ ୪୪ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପରଠାରୁ ଦେଶରେ ବିଗତ ୯ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୫୦ଟି ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ହୋଇସାରିଛି। କିନ୍ତୁ ମାତ୍ର ୧୧ଟି ରାଜ୍ୟରେ କଂଗ୍ରେସ ଜିତିଥିବା ବେଳେ ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ଦଳୀୟ କନ୍ଦଳ ଯୋଗୁଁ ପାର୍ଟିକୁ କ୍ଷମତା ହରାଇବାକୁ ପଡ଼ିଛି। ଏହାର ବଡ଼ ଉଦାହରଣ ହେଉଛି ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ। ଏହି ରାଜ୍ୟରେ ୨୦୧୮ରେ କଂଗ୍ରେସ ସରକାର ଗଢ଼ିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଦେଢ଼ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସରକାର ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିଥିଲା। ବରିଷ୍ଠ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଜ୍ୟୋତିରାଦିତ୍ୟ ସିନ୍ଧିଆ ନିଜର କିଛି ସମର୍ଥକ ତଥା କିଛି ବିଧାୟକ ବିଜେପିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ। ଫଳରେ କମଳନାଥଙ୍କ ସରକାର ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା।
ବିଜେପି-ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳର ଭୂମିକା
ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସରକାର ଗଢ଼ିବାରେ ଏବେ ବଡ଼ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରୁଛି ବିଜେପି ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳ। ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଗୁଜରାଟ, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, ଗୁଜରାଟ, ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ, ଆସାମ, ମଣିପୁର ଆଦି ରାଜ୍ୟରେ ବିଜେପି ସୁଦୃଢ଼ ରହିଛି। ବିହାରରେ ଜେଡିୟୁ ସହିତ ମେଣ୍ଟ କରିଛି। ତେଣୁ ଏସବୁ ରାଜ୍ୟରେ କଂଗ୍ରେସ ଦୁର୍ବଳ ହେବାରେ ଲାଗିଛି। ସେହିପରି ଓଡ଼ିଶା, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ତେଲେଙ୍ଗାନା, ତାମିଲନାଡୁ, କେରଳରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ବେଶ୍ ସମୃଦ୍ଧ। ଫଳରେ କଂଗ୍ରେସକୁ ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ଅସୁବିଧା ହେଉଛି।