ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଏସିଆ ମହାଦେଶର ଅନ୍ୟତମ ବୃହତ୍ତ ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ଗତ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ନିଆଁ ଲାଗିଥିଲା । ଏହି ନିଆଁ ସାଟଲାଇଟ୍ ଜରିଆରେ ବିଶ୍ୱବାସୀ ଦେଖିଲେ । ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଖବର ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା । ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଖବର ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା । ଶିମିଳିପାଳର ନିଆଁକୁ ନେଇ ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀରେ ମଧ୍ୟ ର୍ଚ୍ଚା ହେଲା । ରାଜନୈତିକ ନେତାମନେ ମଧ୍ୟ ନିଆଁକୁ ନେଇ ତତ୍ପରତା ପ୍ରକାଶ କଲେ । ଦୀର୍ଘ ୧ ମାସରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ନିଆଁ ଲାଗି ରହିବା ଫଳରେ ଏହି ବୃହତ୍ତ ଜୈବମଣ୍ଡଳକୁ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷତି ପହଂଚାଇଥିଲା । ପାଂଚ ହଜାର ୫୬୯ ବର୍ଗକିମି ଶିମିଳିପାଳ ଜୈବ ମଣ୍ଡଳରୁ ୨ହଜାର୨୭୨ବର୍ଗ କିମି ସଂରକ୍ଷିତ ଅଭୟାରଣ୍ୟର ଚାରି ପାଶ୍ୱର୍ରେ ନିଆଁ ଲାଗିବା ଫଳରେ ଜୈବ ବିବିଧତା ନଷ୍ଟ ହୋଇଗଲା ।
ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନରେ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ସାମଗ୍ରର ଅଭାବ
ଶିମିଳିପାଳ ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣ ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଧୀନସ୍ଥ ୨୧ଟି ବନାଂଚଳ(ରେଞ୍ଜ)ରୁ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଭିତରେ ଥିବା ନଅଁଣା, ନଅଁଣା ସାଉଥ, ଧୁଡ଼ୁରୁଚମ୍ପା, ଜେନାବିଲ, ବରାହାକାମୁଡ଼ା, ଭଞ୍ଜବସା ଚନ୍ଦନଚତୁରୀ, ଡ଼ିଗଡ଼ିଗା, ଡୁକୁରା, ପୋଡ଼ାଡ଼ିହା, ଠାକୁରମୁଣ୍ଡା, ବରେହିପାଣି, ଅସ୍ତକୁଆଁର ଓ ପିଠାବଟା ଆଦି ରେଞ୍ଜ ଅଂଚଳରେ ପ୍ରାୟ ଅଢ଼େଇରୁ ୩ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବରେ ନିଆଁ ମାଡ଼ି ମାଡ଼ି ଚାଲିଥିଲା ନିଆଁକୁ ଲିଭାଇବାରେ ବନ ବିଭାଗ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା । ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଭିତରେ ନିଆଁ ଲିଭାଇବା ଲାଗି ମୁତୟନ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ସାମଗ୍ରୀ ନଥିବାରୁ ସେମାନେ ଆୟତ୍ତ କରିପାରି ନଥିଲେ ।
ହ୍ରାସ ପାଇଛି ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ବଳ
ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ନିଆଁ ଲାଗିବା ଯୋଗୁଁ ଶିମିଳିପାଳ ଜୈବ ମଣ୍ଡଳରେ ଜୀବଜନ୍ତୁ, ସରୀସୃପ, ବୃକ୍ଷଲତା, ଅର୍କିଡ଼୍ର ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ଏଠାରେ ୧୦୭୬ ପ୍ରଜାତିର ବୃକ୍ଷଲତା, ୯୪ ପ୍ରକାର ଅର୍କିଡ଼୍, ୬୦୪ ପ୍ରକାର ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷ, ୫୫ପ୍ରଜାତିର ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ପ୍ରାଣୀ, ୩୦୪ ପ୍ରଜାତିର ପକ୍ଷୀ, ୬୨ ପ୍ରକାର ସରୀସୃପ, ୨୦ପ୍ରଜାତିର ଉଭୟଚର ପ୍ରାଣୀ ଓ ଅସଂଖ୍ୟ ପ୍ରଜାତିର କୀଟପତଙ୍ଗ ରହିଥିବା ବେଳେ ସେମାନେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ଜୈବ ମଣ୍ଡଳ ସଂଲଗ୍ନରେ ଥିବା ୧୨୦୦ଗ୍ରାମର ଆଦିମ ଅଧିବାସୀ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବିତ ହେବେ । ଜଙ୍ଗଲ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଏମାନେ ଋତୁଭିତିକ ଖାଦ୍ୟ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବନ୍ୟଜାତ ସାମଗ୍ରୀ ସଂଗ୍ରହରେ ବାଧା ଉପୁଜିବ ।
ବଢ଼ିଛି ମନୁଷ୍ୟ କୃତ ଅତ୍ୟାଚାର
ହିମାଳୟ ପାଦଦେଶରେ ଥିବା ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଭାରତ ତଥା ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଶିମିଳିପାଳ ଜୈବମଣ୍ଡଳ ପ୍ରାକୃତିକ ଭାରସାମ୍ୟ ରକ୍ଷାରେ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଆସିଛି । ୨୦୦୯ ମେ’ ୨୬ ତାରିଖରେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଜୈବମଣ୍ଡଳ ଭାବେ ୟୁନେସ୍କୋର ୨୧ତମ ଅଧିବେଶନରେ ଶିମିଳିପାଳ ପାଇଁ ପୁରସ୍କାର ମିଳିଛି । ଏଠାରେ ଚାଳିଥିବା ମନୁଷ୍ୟକୃତ ଅତ୍ୟାଚାର ଯୋଗୁଁ ଜୈବ ବିବିଧତା ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଛି । ବିଗତ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଶିିମିଳିପାଳରେ ମନୁଷ୍ୟକୃତ ଅଗ୍ନିକାଣ୍ଡ ବଢ଼ି ବଢ଼ି ଚାଲିଛି । ଏଥି ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର ବୃକ୍ଷଲତା, ଅର୍କିଡ଼୍ ଓ କୀଟପତଙ୍ଗ ବିଲୁପ୍ତ ହୋଇସାରିଛିି । ଫଳରେ ଗ୍ରାମ ବୈଦ୍ୟ ଏବଂ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ପ୍ରୟୋଗଶାଳାରେ ଔଷଧ ତିଆରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।
ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଅସୁରକ୍ଷିତ
ଜୀବଜନ୍ତୁ ଗ୍ରାମାଭିମୁଖୀ ହୋଇ ମଣିଷର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି । ଅତୀତରେ ବନବାସୀମାନେ ଶିମିଳିପାଳରୁ ବିଭିନ୍ନ ଋତୁଭିତିକ ଖାଦ୍ୟ ସହ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର କୋଳି, ଫଳମୂଳ ପାଉଥିଲେ ଏବଂ ଜଙ୍ଗଲରୁ ମିଳୁଥିବା ଲାଖ, ଝୁଣା, ପାଳ ଓ ମହୁ ଭଳି ବହୁ ସାମଗ୍ରୀ ସଂଗ୍ରହ କରୁଥିଲେ । ଏଗୁଡ଼ିକ ବଜାରରେ ବିକ୍ରି କରି ପରିବାର ପୋଷୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ନିଆଁ ଲାଗିବା ଫଳରେ ଜଙ୍ଗଲଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଥିବାରୁ ସେମାନେ ରୋଜଗାର ପାଇଁ ଅନେକ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି ।
ଶିମିଳିପାଳରେ ମନୁଷ୍ୟ କୃତ ନିଆଁ
ଚଳିତ ବର୍ଷ ପତ୍ରଝଡ଼ା ପରେ ଆଦୌ ବର୍ଷା ହୋଇ ନ ଥିଲା । ଫଳରେ ତାପମାତ୍ରା ଅନ୍ୟ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ୧୦/୧୨ଡ଼ିଗ୍ରୀ ସେଲିସୟ ଅଧିକ ଥିଲା । ମହୁଲ ଫୁଲ ସଂଗ୍ରହକାରୀ ଗଛ ମୂଳ ପରିଷ୍କାର ପାଇଁ ଲଗାଉଥିବା ନିଆଁ ବ୍ୟାପି ପାହାଡ଼ ପରେ ପାହାଡ଼ ଚରି ଯାଇଥିବା କଥା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଉଛି । ବନ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ବନସୁରକ୍ଷା ସମିତି ଦ୍ୱାରା ନିଆଁ ବ୍ୟାପିବା ପାଇଁ ଶୁଖିଲାପତ୍ର ଲାଇନିଂ କାର୍ଯ୍ୟ ଡ଼ିସେମ୍ବରରୁ ଫେବ୍ରୁଆରୀ ମଧ୍ୟରେ ଶେଷ ହୋଇଥାଏ । ଫଳରେ ଶୁଖିଲାପତ୍ରରୁ ପତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ୧୦ଫୁଟରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଦୂରତା ରହିବା ଫଳରେ ନିଆଁ ଚରିଚରି ଆସିଲେ ସେହିଠାରେ ବ୍ରେକ ଲାଗିଯାଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଏଥର ଏହି କାମ କରାଯାଇ ନଥିବାରୁ ଶିିମିଳପାଳରେ ସହଜରେ ନିଆଁ ଲାଗିଥିଲା ବୋଲି ଅନେକ ମତ ଦିଅନ୍ତି ।