ଭୁବନେଶ୍ବର: ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ବିଧାନସଭା ହେଉଛି ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶବିଶେଷ, ଯେଉଁଠାରେ ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟା ଉପରେ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ଆଲୋଚନା କରିଥାନ୍ତି। ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ୟା କ’ଣ ରହିଛି ଓ ଏହା କିପରି ଭାବେ ସମାଧାନ କରାଯାଇ ପାରିବ ସେ ନେଇ ସରକାର ଓ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତାମାନେ ଗୃହରେ ବିସୃତ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥାଏ। ସେହିପରି ସରକାର କେଉଁ ସବୁ କାମ କରିଛନ୍ତି ଓ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ସେନେଇ ମଧ୍ୟ କହିଥାନ୍ତି। ଏଥି ସହିତ ଗୃହରେ ଆଇନ୍ ସଂଶୋଧନ ଓ ବିଲ୍ ପାରିତ କରିଥାନ୍ତି। ମାତ୍ର କ୍ଷୋଭର ବିଷୟ ହେଲା ଯେ, ଓଡ଼ିଶାରେ ବିଗତ କିଛି ବର୍ଷ ହେଲା ବିଧାନସଭା ଅଧିବେଶନ ଠିକ୍ ଭାବେ ପରିଚାଳିତ ହୋଇପାରୁ ନାହିଁ। ବିରୋଧୀ ଦଳର ଦୁର୍ବଳତା କାରଣରୁ ଶାସକ ଦଳ ଏକଛତ୍ରବାଦୀ ଶାସନ ଚଳାଉଛନ୍ତି। ବିଧାନସଭା ଆଗରେ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ନ୍ୟାୟ ପାଇବାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିବା ବେଳେ ନେତାମନ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇ ନାହାନ୍ତି।
ଷୋଡ଼ଶ ବିଧାନସଭାର ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଅଧିବେଶନ ଗତ ୨୧ ତାରିଖରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ୨୪ରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଶୀତକାଳୀନ ଅଧିବେଶନ ୩୦ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବାକୁ ଥିବା ବେଳେ ମୋଟ୍ ୩୦ଟି କାର୍ଯ୍ୟ ଦିବସରୁ ୪ ଦିନ ଗୃହ କାର୍ଯ୍ୟ ସରିଯାଇଥିଲା। ଗୃହରେ କୌଣସି ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟ ନାହିଁ କି ଅଧିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନାର ହେବାର ନାହିଁ କହି ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାଳ ପାଇଁ ମୁଲତବୀ ରଖିବାକୁ ଶାସକ ଦଳ ମୁଖ୍ୟ ସଚେତକ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମୁଦୁଲି ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଥିଲେ। ଏହାକୁ ଶାସକ ଦଳ ବିଧାୟକ ଶଶୀଭୂଷଣ ବେହେରା ଓ ଭୂପିନ୍ଦର ସିଂହ ସମର୍ଥନ କରିବା ପରେ ବାଚସ୍ପତି ଗୃହକୁ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାଳ ପାଇଁ ମୁଲତବୀ ଘୋଷଣା କରିଦେଲେ। ମାତ୍ର ଗୃହ କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଶାସକ ଦଳ ବିରୋଧୀଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା ନକରି ଆଗୁଆ ଗୃହକୁ ମୁଲତବୀ କରିଥିଲେ।
ଆଲୋଚନା ହୋଇପାରୁନି ଅନେକ ପ୍ରସଙ୍ଗ
୨୦୨୩ ଶୀତକାଳୀନ ଅଧିବେଶନର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ସାଲୁଗା ପ୍ରଧାନ ଉପବାଚସ୍ପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହେବା ପରେ ଦିବଂଗତ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସମ୍ମାନରେ ଶୋକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ ହୋଇଥିଲା। ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନରେ ଆଦିବାସୀଙ୍କ ଜମି ଅଣଆଦିବାସୀଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର ନେଇ କ୍ୟାବିନେଟ୍ରେ ହୋଇଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବା ଏବଂ ପେସା ଆଇନ୍ ଲାଗୁ କରିବା ଦାବିରେ ଉଭୟ ବିରୋଧୀ ବିଜେପି ଓ କଂଗ୍ରେସ ସଦସ୍ୟମାନେ ଦିନତମାମ ହଟ୍ଟଗୋଳ ଜାରି ରଖିଥିଲେ। ଫଳରେ ଗୃହ ଚାଲିପାରିନଥିଲା। ତୃତୀୟ ଦିନ ପୂର୍ବ ଦିନର ଦାବିକୁ ନେଇ ହୋହଲ୍ଲା କରିବାରୁ ଗୃହ କାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲିପାରି ନଥିଲା। ଗୃହରେ ବିରୋଧୀ ସଦସ୍ୟମାନେ ଆଦିବାସୀ ଜମି ହସ୍ତାନ୍ତର ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ନେଇ ଆଲୋଚନା କରିବା ସହ ତୁରନ୍ତ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ନିଷ୍ପତ୍ତି ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବାକୁ ଦାବି କରିଥିଲେ। ଓଡ଼ିଶା ଭୂସଂସ୍କାର ସଂଶୋଧନ ବିଲ୍ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା। ଅନ୍ତିମ ଦିନରେ ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ ପ୍ରଶ୍ନକାଳ ଓ ଶୂନ୍ୟକାଳ ସ୍ୱାଭାବିକ ଚାଲିଥିଲା। ବିଜେପି ଦେଇଥିବା ମୁଲତବୀ ପ୍ରସ୍ତାବ ‘ସରକାର ଆଦିବାସୀଙ୍କ ଜମି ବିକ୍ରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ତୁରନ୍ତ ପ୍ରତ୍ୟାହାର ନକଲେ ରାଜ୍ୟରେ ଆଦିବାସୀମାନେ ସର୍ବହରା ହୋଇଯିବେ’ ଶୀର୍ଷକ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା।
ଚଳିତ ବର୍ଷ ୩୪ ଦିନ ଗୃହ କାର୍ଯ୍ୟ
ଶୀତ ଅଧିବେଶନ ୪ ଦିନରେ ସରିଲା। ଏହା ନୂଆ କଥା ନୁହେଁ। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ମୌସୁମୀ ଓ ବଜେଟ ଅଧିବେଶନ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ ଅନୁସାରେ ଚାଲି ନଥିଲା। ଚଳିତ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ବର୍ଷରେ ବଜେଟ୍ ଅଧିବେଶ ଫେବ୍ରୁଆରି ୨୧ରୁ ଏପ୍ରିଲ ୬ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋଟ ୨୭ଦିନ ବସିବାର କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଗୃହ ମାତ୍ର ୨୩ଦିନ ଚାଲିଥିଲା। ସେହିପରି ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୨ରୁ ଅକ୍ଟୋବର ୪ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବାକୁ ଥିବା ବେଳେ ମାତ୍ର ୮ଦିନ ବସିବାର ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଗୃହ ୭ଦିନ ଚାଲିଥିଲା । ଅର୍ଥାତ୍ ଚଳିତ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ବର୍ଷରେ ଗୃହ ମାତ୍ର ୩୪ଦିନ ଚାଲିବା ସମ୍ଭବପର ହୋଇଛି ।
ମନମୁଖୀ ଶାସନ
ବିକାଶର ଡେଙ୍ଗୁରା ବଜାଉଥିବା ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ସରକାରର ପଂଚମ ପାଳି ଅବା ଷୋଡ଼ଶ ବିଧାନସଭାରେ ଅଧିବେଶନର ଅବଧି କୌଣସି କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ବର୍ଷରେ ୬୦ଦିନ ଚାଲି ପାରି ନାହିଁ। ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ୨୦୦୦ ମସିହାରୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦାୟିତ୍ୱ ନେବା ପରଠୁ ବିଧାନସଭା ମାତ୍ର ୩ଥର ଅର୍ଥାତ୍ ୨୦୦୬, ୨୦୦୯ ଓ ୨୦୧୨ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ବର୍ଷରେ ଅଧିବେଶନ ୬୦ଦିନ ବସିପାରିଥିଲା। ୨୦୨୨ ମସିହାରେ ବିଧାନସଭା ମାତ୍ର ୩୭ଦିନ ଚାଲି ପାରିଥିଲା। ବିଧାନସଭା ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅତିକମରେ ୬୦ଦିନ ବସିବାର ପ୍ରାବଧାନ ଥିବାବେଳେ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ସରକାର ନିଜ ମନମୁଖୀ ଓ ସୁହାଇବା ଭଳି ଏହାର ଅବଧିକୁ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ପଛାଇ ନାହାନ୍ତି। ଗୃହରେ ବିରୋଧୀମାନେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ନଥିବାରୁ ଶାସକ ଦଳ ଗୃହକୁ ୬୦ ଦନି ଚଲାଇବାକୁ ଚାହୁଁ ନାହାନ୍ତି।
ସରକାରଙ୍କୁ ବିରୋଧୀଙ୍କ ଟାର୍ଗେଟ
ବିଧାନସଭାର ଶୀତକାଳୀନ ଅଧିବେଶନ ବନ୍ଦ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବିରୋଧୀ ଦଳ ମୁଖ୍ୟ ସଚେତକ ମୋହନ ମାଝୀ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ମାତ୍ର ୪ ଦିନ ଭିତରେ ଶୀତ ଅଧିବେଶନକୁ ବନ୍ଦ କରି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଇତିହାସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି। କୌଣସି କାରଣ ନଥାଇ ବିଧାନସଭାକୁ ଅନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ କାଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାହିଁକି ମୁଲତବୀ ଘୋଷଣା କରାଗଲା ବୋଲି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଆଦିବାସୀ ବିରୋଧୀ ଏବଂ ଜନ ବିରୋଧୀ ବୋଲି କହିବା ସହ ବିଧାନସଭାକୁ ବନ୍ଦ କରି ପଳାୟନପନ୍ଥି ହୋଇଛନ୍ତି। ସେହିପରି କଂଗ୍ରେସ ବିଧାୟକ ଦଳର ନେତା ନରସିଂହ ମିଶ୍ର ଅଭିଯୋଗ ଆଣି କହିଛନ୍ତି, ବିରୋଧୀଙ୍କୁ ଭୟ କରୁଛନ୍ତି ସରକାର। ସରକାରଙ୍କ ପାଖରେ ବିରୋଧୀଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ନଥିବାରୁ ଜାଣିଶୁଣି ଗୃହକୁ ମଲତବୀ କରାଯାଇଛି। ସରକାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ନଥିଲେ ବି ବିରୋଧୀଙ୍କ ପାଖରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ବିଷୟ ଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଅଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଭାବେ ବିଧାନସଭାକୁ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଇଛି। କିନ୍ତୁ ଉଭୟ ବିଜେପି ଓ କଂଗ୍ରେସର ଅଭିଯୋଗକୁ ଭିତ୍ତିହୀନ ବୋଲି ଶ୍ରମମନ୍ତ୍ରୀ ସାରଦା ନାୟକ ଓ ବିଜେଡ଼ି ବିଧାୟକ ରାଜ କିଶୋର ଦାସ କହିଛନ୍ତି।