ଭୁବନେଶ୍ବର: ଏପ୍ରିଲ ୧ ତାରିଖଟି ଓଡ଼ିଶା ତଥା ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଗର୍ବ ଓ ଗୌରବର ଦିନ। ବହୁ ଘାତ-ପ୍ରତିଘାତ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଦିନ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ହୋଇଥିଲା। ସେଦିନର ସ୍ମୁତି ପାଇଁ ଆଜି ଓଡ଼ିଆ ଜାତି, ଭାଷା, ସାହିତ୍ୟ, ସଂସ୍କୃତି, ଐତିହ୍ୟ ଓ ପରଂପରା ସୁରକ୍ଷିତ ଅଛି। ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ ଗଠନକୁ ୮୮ ବର୍ଷ ପୂରିଛି। ଶତକ ପୂରିବାକୁ ଆଉ ମାତ୍ର ୧୨ ବର୍ଷର ଅପେକ୍ଷା କରିବା। ଅର୍ଥାତ ୧୯୩୬ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ ହେବାକୁ ୧୦୦ ପୂର୍ବ ପୂରା ହେବ। ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅତୀତର ଉତ୍କଳ ତଥା ବର୍ତ୍ତମାନର ଓଡ଼ିଶା ଭାଷାଭିତ୍ତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସର୍ବ ପୂରାତନ। ଏହା ଜାଣି ସବୁ ଓଡ଼ିଆବାସୀକୁ ଖୁସି ଲାଗିଥାଏ। ଅନ୍ୟପଟରେ ଦୁଃଖ ବି ଲାଗିଥାଏ ଯେ, ଆମେ ଯେଉଁ ହିସାବରେ ପୂରାତନ, ସେହି ଆଧାରରେ ଉନ୍ନତ ହୋଇପାରିଲେ ନାହିଁ।
ଆଠ ଦଶନ୍ଧିର ନୂତନ ଓଡ଼ିଶା ଆଜି ସଂକଟ ଦେଇ ଗତି କରୁଛି। ଏଥି ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶାର ଜନତା ହିଁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦାୟୀ କୁହାଯାଇପାରିବ। ଆମ ଭିତରେ ଏକଜୁଟ ହେବାର ଅଭାବ କାରଣରୁ କିଛି ମୁଷ୍ଟିମେୟ ରାଜନେତା ଓ ଅଧିକାରୀ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଲୁଟିବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି। ଦେଶର ୩୩% ଲୁହା, ୩୦% କୋଇଲା, ୯୮.୮% କ୍ରୋମାଇଟ୍, ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣର ବକ୍ସାଇଟ୍ ଓଡ଼ିଶା ମାଟିରେ ରହିଛି। ଜଳ, ଜଙ୍ଗଲ ଓ ଅନ୍ୟ ପ୍ରାକୃତିକ ସଂପଦର ଅଭାବ ନାହିଁ। ୪୮୦କିମି ବିସ୍ତିର୍ଣ୍ଣ ବେଳାଭୂମିର ପ୍ରଜୁର୍ଯ୍ୟ ଭିତରେ ଆମେ ଦେଶର ମାନଚିତ୍ରରେ ଦରିଦ୍ର ରାଜ୍ୟ ଭାବେ ଅଧିକ ପରିଚିତ। ୨୪ ବର୍ଷର ବିଜେଡି ସରକାର ଯଦିଓ ରଂଗଦିଆ ବିକାଶର ଡେଙ୍ଗୁରା ପିଟୁଛନ୍ତି, ୨୪ ବର୍ଷର ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ୧୦ ବର୍ଷର ତେଲେଙ୍ଗାନାରୁ ଠାରୁ ଆମେ ବହୁ ପଛରେ। ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ଯାଇ ସ୍ଥିତି ପରଖିଲେ ଏସବୁ ଦୃଶ୍ୟ ଭଲଭାବରେ ପରଖି ହୋଇଥାଏ।
ସମସ୍ୟା ଅନେକ
ଓଡ଼ିଶା ଏବେ ବହୁ ସଂକଟ ଦେଇ ଗତି କରୁଛି। ପ୍ରାକୃତିକ ସଂପଦ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ସୁବିନିଯୋଗ ହୋଇପାରୁ ନାହିଁ। କୃଷିଭିତ୍ତିକ ରାଜ୍ୟରେ ଜମିକୁ ଜଳର ଅଭାବ ଦେଖାଯାଇଛି। ପ୍ରଚୁର ଖଣି ଥିଲେ ବି ଶିଳ୍ପାନୁଷ୍ଠାନର ଅଭାବ ରହିଛି। ଯେଉଁ କିଛି ଶିଳ୍ପ ଅଛି, ସେଥିରେ ଅଣଓଡ଼ିଆଙ୍କ ପ୍ରାଦୂର୍ଭାବ ଅଧିକ। ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କୁ ରୋଜଗାର ଦେବା ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ। ଫଳ ସ୍ବରୂପ ରାଜ୍ୟ ବାହାରେ ୩୦ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଓଡ଼ିଆ ଯୁବକ-ଯୁବତୀ ଦାଦନ ଖଟୁଛନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ନିର୍ଯାତନାର ସାମ୍ନା କରୁଛନ୍ତି। ଏପରିକି ଅନ୍ୟରାଜ୍ୟରୁ ପ୍ରବାସୀ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ମରଶରୀର ଆସିବା ଏକ ସାଧାରଣ କଥା ପାଲଟିଛି। କୃଷି ଓ ଶିଳ୍ପର ବିକାଶରେ ରାଜ୍ୟର ଅଭାବ ପୂରା ହୋଇପାରନ୍ତା ବୋଲି ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀମାନେ ମତ ଦିଅନ୍ତି।
ଶିକ୍ଷା, ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅସୁବିଧା
ସମସ୍ୟା ଏତିକିରେ ଶେଷ ହୋଇ ନାହିଁ। ଶିକ୍ଷା, ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ଗମନାଗମନର ଘୋର ଅଭାବ ଦେଖାଯାଇଛି। ସରକାରଙ୍କ ଯୋଜନା ଉପାନ୍ତ ଓ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅପହଞ୍ଚ ହୋଇ ରହିଛି। ରାଜ୍ୟରେ ପାନୀୟ ଜଳ ସମସ୍ୟା ମୁଣ୍ଡ ଟେକି ଛିଡ଼ା ହୋଇଛି। ରାଜ୍ୟ ସରକାର ୫ଟି ଅଧିନରେ ସ୍କୁଲ ଓ କଲେଜଗୁଡ଼ିକ ରୂପାନ୍ତରିଣ କରିଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଏହି ରୂପାନ୍ତରୀଣର ଅର୍ଥ ହେଲା କାନ୍ଥ ଓ ପାଚେରୀରେ ରଂଗ ଦିଆ କାମ। ପିଲାମାନଙ୍କର ବିକାଶ ପାଇଁ ସରକାର ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇ ନାହାନ୍ତି। ଜ୍ଞାନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଯୋଗାଇ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏକଥା ସତ। କିନ୍ତୁ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ପଦବି ସୃଷ୍ଟି କରିନାହାନ୍ତି। ପ୍ରତି ଜିଲ୍ଲାରେ ୬ ମହଲା ବିଶିଷ୍ଟ ଡାକ୍ତରଖାନା ନିର୍ମାଣ ହୋଇଛି। ମାତ୍ର ଏଭଳି ହସ୍ପିଟାଲରେ ସାମାନ୍ୟ ଥଣ୍ଡା ଜ୍ବର, କାଶ, ଛୋଟମୋଟ ଖଣ୍ଡିଆଖାବରା ଭଲ ହୋଇଥାଏ। କୌଣସି ରୋଗ ଓ ମଧ୍ୟମରୁ ବଡ଼ଧରଣର ଦୁର୍ଘଟଣାର ସାମ୍ନା କରିଥିବା ବ୍ୟ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା ମିଳିପାରି ନଥାଏ। ଗମନାଗମନ କଥା ଯଦି କହିବା ହଜାର ହଜାର ଗାଁକୁ ଚାରିଚକିଆ ଯାନ ଯିବା ପାଇଁ ରାସ୍ତା ନାହିଁ। ରୋଗୀ ଓ ଗର୍ଭବତୀଙ୍କୁ ୫ କିଲୋମିଟର ଖଟିଆରେ ବୁହା ହୋଇ ନିଆଯାଉଥିବା ଅନେକ ଖବର ପାଠକ ପଢୁଛନ୍ତି।
ରାଜନୈତିକ, ପ୍ରଶାସନିକ ଅବହେଳା
ଏକ ନିଦ୍ଦିଷ୍ଟ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ହାତରେ ଦୁଇରୁ ଅଧିକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି କ୍ଷମତା ରହିବା ହେଉଛି ରାଜ୍ୟର ବଡ଼ ଅସୁବିଧା। ରାଜ୍ୟରେ ସମନ୍ତରାଳ ବିକାଶ ହେଉ ନାହିଁ। ଦେଶ ସ୍ବାଧୀନ ହେବାର ୭୭ ବର୍ଷ ବିତିଥିଲେ ବି ଆଞ୍ଚଳିକ ଭେଦଭାବ ରହୁଛି। ପୂରା ହେଉନାହିଁ। ୧୯୩୬ ମସିହରେ ଲୋକସଂଖ୍ୟା ଅନୁସାରେ ୨୦୨୪ରେ ଢେର ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି। ସାଢ଼େ ୪କୋଟି ଜନତାଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ସରକାରୀ ଓ ପ୍ରଶାସନିକ ସ୍ତରରେ ଆନ୍ତରିକତାର ସହିତ ବୁଝାମଣାର ଘୋର ଅଭାବ ଦେଖାଯାଇଛି। ୧୯୯୪ ପରେ ରାଜ୍ୟରେ ଆଉ ନୂଆ ଜିଲ୍ଲା ହୋଇନାହିଁ। ଗତମାସ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ୫ଟି ନୂଆ ଉପଖଣ୍ଡ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ବେଳେ ୫୭ଟି ବିଜ୍ଞାପିତ ଅଞ୍ଚଳ ପରିଷଦ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ପଦ୍ମପୁର ଜିଲ୍ଳା ଘୋଷଣାକୁ ବର୍ଷେ ବିତିଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ। ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାରେ ହାଇକୋର୍ଟ ଓ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶା ବିକାଶ ପରିଷଦର ସ୍ଥାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାରେ ନିର୍ମାଣ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ। ନିକଟରେ ୫ଟି ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭି କାର୍ତ୍ତିକେୟନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ୭୪ ଜଣ ସୁରକ୍ଷାକର୍ମୀ ନିୟୋଜିତ ଥିବା ନେଇ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଖବର ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା। ତେବେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ଯଦି ସରକାର ଏଭଳି ଚିନ୍ତା କରିବେ, ତା’ହେଲେ ଓଡ଼ିଶାର ବିକାଶ ହେବ କେମିତି? ଆହୁରି ଅନେକ ସମସ୍ୟା ରହିଛି, ଯେଉଁଥି ପାଇଁ ଆମେ ସଂକଟ ଦେଇ ଗତି କରୁଛେ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି।
ଉତ୍କଳର ଇତିହାସ
୧୫୬୮ ମସିହାରେ ଶେଷ ରାଜା ମୁକୁନ୍ଦ ଦେବଙ୍କ ପରଲୋକ ପରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ଅକ୍ତିଆର କରିଥିଲେ। ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ କାଳରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ଭାବେ ରହିଥିଲା। ତେଣୁ ସେହି ସମୟରେ ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପାଇଁ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ପରିକଳ୍ପନା କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ ବ୍ୟାସକବି ଫକୀର ମୋହନ ସେନାପତି, ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ, ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ, ସ୍ବଭାବ କବି ଗଂଗାଧର ମେହେର, କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟ, ବାସୁଦେବ ସୁଢଳ ଦେବ ଓ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି। ପ୍ରଥମେ ୬ଟି ଜିଲ୍ଲା ଅର୍ଥାତ କଟକ, ପୁରୀ, ବାଲେଶ୍ବର, ସମ୍ବଲପୁର, କୋରାପୁଟ ଓ ଗଂଜାମକୁ ନେଇ ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। ଶେଷରେ ମୟୂରଭଂଜ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲା।
