ସୁଧୀର ମେହେର
ଜନ୍ମ ସ୍ଥାନ -ଚିଚୈଗୁଡା , ଜନ୍ମ ତାରିଖ-୧୦ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୬୯
ଠିକଣା-ଗ୍ରା/ପୋ-ଚିଚୈଗୁଡା ଥାନା-ଜୁନାଗଡ, କଳାହାଣ୍ଡି,ଓଡିଶା ପିନ୍-୭୬୬୦୧୪
ପ୍ରକାଶିତ ପୁସ୍ତକ-“ମିଛ ଉଡାଣ”, “ମାଟି ମୋହ”, “ନିର୍ବାକ ଈଶ୍ଵର” ଓ ” ଜୀବନ ବଇଁଶୀ ସୁର” (ଯନ୍ତ୍ରସ୍ଥ)
ସାରସ୍ଵତ ସମ୍ମାନ: ବର୍ଣ୍ଣମାଳା, ଭୁବନେଶ୍ଵରରୁ ବିକାଶ ଭାରତୀ ସମ୍ମାନ, ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ଗଳ୍ପ ପୁରସ୍କାର , ଫୁଲବାଣୀରୁ ବନଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନା ପୁରସ୍କାର ,ବଉଦରୁ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ମହାକୁର ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ, ନୟାଗଡ଼ରୁ କ୍ୟାପଟେନ ଉପେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସ୍ମୃତି ସମ୍ମାନ , କଟକରୁ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୀପ ସମ୍ମାନ, କଟକରୁ ଯୁବ ସାହିତ୍ୟ ସୃଜନ ସମ୍ମାନ,କେସିଙ୍ଗାରୁ ଜ୍ୟୋତି ମିଶ୍ର ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ ଓ ଅନେକ ଅନୁଷ୍ଠାନରୁ ପୁରସ୍କୃତ
ଆପଣଙ୍କ ପରିଚୟ?
ମୁଁ ସୁଧୀର ମେହେର। ପେଶାରେ ମୁଁ ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ଓ ନିଶାରେ ଜଣେ ସାହିତ୍ୟ ସାଧକ।
ଆପଣ କେବେଠାରୁ ଲେଖିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ଓ ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଆସିବାର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରେରଣା କିଏ ?
ମୁଁ ପ୍ରାୟ ୧୯୮୫ରୁ ଲେଖାଲେଖି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲି। ସ୍କୁଲ, କଲେଜ ଜୀବନରେ ବିଭିନ୍ନ ଗଳ୍ପ ଲିଖନ, କବିତା ଲିଖନ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଭାଗନେଇ ପୁରସ୍କୃତ ହେବା ମୋ ଭିତରେ ଗୋଟେ ଦୃଢ଼ ଆତ୍ମ ବିଶ୍ବାସ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ଯେ, ମୁଁ ଲେଖି ପାରିବି। ଏହି ଦୃଢ଼ ଆତ୍ମ ବିଶ୍ବାସ ହିଁ ମୋ ହାତରେ କଲମ ଧରେଇ ଦେଇଥିଲା।
କାହିଁକି ଲେଖନ୍ତି ?
ମୋତେ ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଘଟଣା ବିଚଳିତ କରେ, ମୋ ଛାତି ଭିତରେ ଘର କରେ ଓ ମୋତେ ବାରଂବାର ଉସକାଏ କହେ, ନେ ମୋତେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚାଇ ଦେ… ଛାତି ତଳର ଏଇ ଅଣନିଃଶ୍ଵାସୀ ଭାବକୁ ହାଲୁକା କରିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଲେଖେ।
କବିତା ଲେଖିବା ପୂର୍ବର ଅନୁଭୂତି ଓ କବିତା ଲେଖି ସାରିବା ପରର ଅନୁଭବ କିପରି ?
କବିତା ଲେଖିବା ପୁର୍ବରୁ ଯେଉଁ ବିଷୟ ବସ୍ତୁ ବା ଘଟଣାଟି ମୋତେ ଛୁଏଁ, ମୋତେ ବେଶ୍ ସମୟ ଛଟପଟ କରାଏ। ମୋତେ ବାହ୍ୟ ଦୁନିଆରୁ ମୁକୁଳେଇ ଆଣି ଧ୍ୟାନସ୍ଥ କରାଏ। ସବୁବେଳେ ତାକୁ କେମିତି, କେଉଁ ଶବ୍ଦରେ ବ୍ୟକ୍ତ କରିବି ତା’ରି ଚିନ୍ତାରେ ବେଶ୍ କାଳ ମୁଁ ସନ୍ତୁଳି ହୁଏ, ଏ ବେଦନା କୋଉ ପ୍ରସବ ବେଦନାଠୁଁ କମ୍ ନୁହେଁ। ଆଉ ଯେତେବେଳେ କବିତାଟି ଲେଖି ସାରେ ମୋତେ ଲାଗେ ମୁଁ ସବୁ ପାଇ ଯାଇଛି। ଏ ପ୍ରାପ୍ତି, ଏ ଆତ୍ମତୃପ୍ତି ସ୍ୱର୍ଗୀୟ।
କବିଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଓ ସୃଷ୍ଟିରେ କବିତା କେମିତି ହେବା ଉଚିତ୍ ?
ପ୍ରତ୍ୟେକ କବିତାରେ ଦେଶ, ମାଟି ଆଉ ମଣିଷ ଜାତି ପ୍ରତି କିଛି ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା, କିଛି ବାର୍ତ୍ତା ରହିବା ଜରୁରୀ। ପ୍ରତ୍ୟେକ କବିତାରେ ସଚେତନତା ବାର୍ତ୍ତା ବି ରହିବା ଜରୁରୀ, ଆମ ଚାରିପାଖର ପରିସ୍ଥିତି ଓ ପରିବେଶ ନେଇ କବିତା ଲେଖା ହେବା ଉଚିତ୍। ଯେମିତି, ଅତ୍ୟଧିକ ତାପମାତ୍ରା ଯୋଗୁଁ ମେରୁ ତରଳୁଚି, ଜଙ୍ଗଲ ସରିସରି ଆସୁଛି, ମାଟି ତଳର ଗଚ୍ଛିତ ସମ୍ପଦ ସବୁ ସରିସରି ଆସୁଛି, ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷୟ ଯୋଗୁଁ ଅନାବୃଷ୍ଟି ହେଉଛି। ଏ ସବୁ ସାଂପ୍ରତିକ ସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ କବିତା ଲେଖା ହେବା ଉଚିତ୍।
ଆପଣଙ୍କ କବିତାରେ ପ୍ରାୟତଃ ଜୀବନର ସ୍ୱର ଉଚ୍ଚାରଣ ପଛର ଉପଲବ୍ଧି କଣ ?
ହା ହା ହା…. ପ୍ରଥମତଃ ମୁଁ ଜଣେ ମଣିଷ, ଆଉ ମୁଁ ଗୋଟେ ପରିବାରରେ ରହୁଚି, ଗୋଟେ ସମାଜରେ ଘଟୁଥିବା ଦୈନନ୍ଦିନ ଘଟଣାକୁ ଖୁବ୍ ପାଖରୁ ଦେଖୁଛି, ଅନୁଭବୁଚି ତେଣୁ କବିତାରେ ଜୀବନର ସ୍ଵର ଉତୁରିବା ସ୍ଵାଭାବିକ।
କିପରି ରଚନା ଆପଣଙ୍କ କଲମରେ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ?
ମୋର ପ୍ରତିଟି କବିତାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ମାଟିର କଥା, ସରିଆସୁଥିବା ଜଙ୍ଗଲର କଥା, ଧସି ପଡ଼ୁଥିବା ଡଙ୍ଗରର କଥା, ହସ, ଲୁହ, ଅଭିମାନ, ପ୍ରେମ, ପ୍ରତାରଣାର କଥା, ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନର ସଂଘର୍ଷର କଥା ସ୍ଥାନ ପାଏ।
ପ୍ରେମ ଓ ପ୍ରତାରଣା ମଧ୍ୟରେ କବିଙ୍କ ନିଜସ୍ୱ କାହାଣିର ସ୍ୱରଲିପି ଲୁଚି ରହିଛି କି ?
ନା, କିନ୍ତୁ ଖୁବ୍ ନିକଟରୁ ପ୍ରେମକୁ ଦେଖିଛି ଓ ଅନୁଭବିଛି। ନିଜେ କାହାଣିର ସେଇ ଚରିତ୍ର ରେ ଠିଆ ହେଇଚି ।
ଆପଣ ପେଶାରେ ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ଓ ନିଶାରେ ଜଣେ କବି, କେମିତି ଆପଣ ପେଶା ଓ ନିଶାକୁ ସମନ୍ଵୟ ରଖନ୍ତି?
ଦିନ ନଅଠାରୁ ଅପରାହ୍ନ ୫ଟା ଯାଏଁ ମୁଁ ଶିକ୍ଷକ ଚରିତ୍ର ରେ ଥାଏ, କବି ସତ୍ତା ମୋ ପାଖରେ ନ ଥାଏ। ଘରକୁ ଯାଇ ସ୍କୁଲ ୟୁନିଫର୍ମ ଉତାରି ଦେଲାପରେ ମୋ ଭିତରେ କବିପଣଟିଏ ସବାର୍ ହୁଏ।
ଜଣେ ସାହିତ୍ୟ ସାଧକ ସମାଜକୁ କିଭଳି ଦେଖେ ଓ ସାହିତ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ଆଗକୁ କ’ଣ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି ?
ଜଣେ ସାହିତ୍ୟ ସାଧକ ସମାଜକୁ ସବୁବେଳେ ସରସ, ସୁନ୍ଦର ଦେଖିବାକୁ ଚାହେଁ, ପରିବାରକୁ ବୈକୁଣ୍ଠ କରିି ଗଢି ତୋଳିବାକୁ ଚାହେଁ। ହେବା ନ ହେବା ବିଭିନ୍ନ ପରିସ୍ଥିତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ତଥାପି ସେ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଭରପୁର ସ୍ଵପ୍ନ ଦେଖେ। ଭାବିଛି, ଭବିଷ୍ୟତରେ ପାଣି, ପବନ, ମାଟିକୁ ନେଇ, ଜୀବନରେ ଆସୁଥିବା ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟାକୁ ନେଇ, ମଣିଷ ଜୀବନରେ ଘଟୁଥିବା କଥାକୁ ନେଇ ଅନେକ କିଛି ଲେଖିବି। କେଜାଣି କେତେଦୂର ସଫଳ ହେବି ତାହା ଭଗବାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛା।